facebook
eISSN: 2084-9893
ISSN: 0033-2526
Dermatology Review/Przegląd Dermatologiczny
Bieżący numer Archiwum Artykuły zaakceptowane O czasopiśmie Zeszyty specjalne Rada naukowa Bazy indeksacyjne Prenumerata Kontakt Zasady publikacji prac Standardy etyczne i procedury
Panel Redakcyjny
Zgłaszanie i recenzowanie prac online
SCImago Journal & Country Rank
5/2016
vol. 103
 
Poleć ten artykuł:
Udostępnij:
Artykuł oryginalny

Użyteczność wideodermoskopii w diagnostyce świerzbu

Michał Sobjanek
,
Martyna Sławińska
,
Barbara Bykowska
,
Aleksandra Wilkowska
,
Roman Nowicki

Przegl Dermatol 2016, 103, 383–386
Data publikacji online: 2016/10/20
Plik artykułu:
Pobierz cytowanie
 
Metryki PlumX:
 

Wprowadzenie

Świerzb (scabies) jest często występującą infestacją skóry wywołaną przez roztocze Sarcoptes scabiei. W większości przypadków rozpoznanie schorzenia nie sprawia trudności. W praktyce klinicznej coraz częściej spotyka się świerzb o nietypowym przebiegu klinicznym. Dotyczy to chorych z wtórnymi nadkażeniami, wcześniej leczonych miejscowymi i ogólnymi preparatami glikokortykosteroidowymi, poddanych immunosupresji, z długotrwałym świerzbem powodującym wtórne reakcje alergiczne (alergisatio secundaria) oraz bardzo dbających o higienę (ang. scabies of the cleanly) [1]. Diagnostyka świerzbu opiera się na badaniu klinicznym, potwierdzenie rozpoznania można uzyskać, identyfikując roztocze w badaniu mikroskopowym zeskrobin naskórka. Dostępne dane piśmiennictwa wskazują, że wideodermoskopia jest pomocnym badaniem diagnostycznym.

Cel pracy

Przedstawienie użyteczności badania wideodermoskopowego w diagnostyce świerzbu u dzieci i dorosłych.

Opis przypadków

Przypadek 1.

Kobieta 70-letnia została skierowana do Kliniki z rozpoznaniem wyprysku. Rozsiane zmiany grudkowe z nasilonym świądem występowały od wielu miesięcy. Wcześniej chora była leczona ambulatoryjnie miejscowymi i doustnymi glikokortykosteroidami, lekami przeciwhistaminowymi oraz miejscowo permetryną (jeden kurs leczenia). W dniu przyjęcia obserwowano rozsiane zmiany grudkowe oraz przeczosy o największym nasileniu na tułowiu (ryc. 1 A). Ze względu na podawany przez chorą świąd nasilający się w nocy oraz występowanie pojedynczych grudek i zmian przypominających nory świerzbowcowe wysunięto podejrzenie świerzbu. W celu weryfikacji rozpoznania przeprowadzono badanie wideodermoskopowe, w którym obserwowano charakterystyczne dla świerzbu trójkątne struktury (ryc. 1 B). Z obszarów skóry, w których za pomocą badania wideodermoskopowego uwidoczniono obecność pasożytów, pobrano zeskrobiny naskórka. W bezpośrednim badaniu mikroskopowym stwierdzono obecność S. scabiei (ryc. 1 C).

Przypadek 2.

Ogólnie zdrowe, 4-miesięczne niemowlę przyjęto do Kliniki w celu diagnostyki i leczenia rozsianych zmian grudkowych (ryc. 2 A). Zmiany skórne obserwowano od 2 miesięcy. Dziecko leczono w warunkach ambulatoryjnych miejscowo preparatami glikokortykosteroidowymi, antybiotykami oraz permetryną (ryc. 2 B). Ze względu na morfologię zmian skórnych wysunięto podejrzenie świerzbu, które potwierdzono badaniem wideodermoskopowym (ryc. 2 C).

Przypadek 3.

Kobietę 62-letnią przyjęto do Kliniki w celu diagnostyki i leczenia nielicznych, rozsianych wykwitów grudkowych na skórze tułowia (ryc. 3 A). Zmiany utrzymywały się od 7 miesięcy. Pacjentkę leczono ambulatoryjnie doustnymi lekami przeciwhistaminowymi i miejscowymi glikokortykosteroidami. Ze względu na podawany przez chorą świąd nasilający się w nocy wysunięto podejrzenie świerzbu. W badaniu wideodermoskopowym uwidoczniono liczne nory świerzbowcowe, natomiast tylko w jednym z wykwitów – świerzbowca (ryc. 3 B).
U wszystkich chorych po zastosowanym leczeniu miejscowym maścią Wilkinsona uzyskano całkowite ustąpienie dolegliwości podmiotowych oraz zmian skórnych.

Omówienie

Przedstawione przypadki dobrze ilustrują dość często spotykany w praktyce klinicznej problem nierozpoznanego, a tym samym niewłaściwie leczonego świerzbu.
W przypadkach o atypowym przebiegu klinicznym potwierdzenie rozpoznania można uzyskać za pomocą badania mikroskopowego zeskrobin naskórka, jednak jest to metoda czasochłonna i rzadko stosowana w ambulatoryjnej praktyce klinicznej. Wideodermoskopia wydaje się ciekawą alternatywą. Pierwsze doniesienie na temat zastosowania wideodermoskopii w diagnostyce świerzbu przedstawili w 1997 roku Argenziano i wsp. [2]. Lacarrubba i wsp. [3] przeanalizowali obrazy wideodermoskopowe 100 dzieci z klinicznym podejrzeniem świerzbu i w 62 przypadkach obserwowali charakterystyczny dla schorzenia obraz. U pozostałych badanych (n = 38) w czasie 2-tygodniowej obserwacji nie odnotowano objawów choroby. Wyniki te dowodzą wysokiej czułości diagnostycznej metody.
Micali i wsp. [4] porównywali czułość wideodermoskopii z czułością klasycznego badania mikroskopowego. Oba badania wykonane u 38 pacjentów podejrzanych o infestację potwierdziły rozpoznanie u 16 z nich. W przypadku wideodermoskopii uzyskano dwa wyniki fałszywie ujemne, których przyczyną była nasilona impetiginizacja, natomiast badanie umożliwiło rozpoznanie choroby u 2 pacjentów z subtelnymi objawami choroby, u których klasyczne badanie mikroskopowe zeskrobin naskórka dało wynik ujemny.
Obserwowane w obrazie wideodermoskopowym trójkątne, brązowe struktury odpowiadają przedniej części roztocza, natomiast zakrzywione lub serpentynowate linie – norom świerzbowcowym. Obraz porównywany jest w piśmiennictwie ze smugami za odrzutowcem (ang. a jet with a contrail) (ryc. 4). Przewaga wideodermoskopii nad klasycznym badaniem dermoskopowym polega na możliwości obserwacji obrazów w większym powiększeniu (20–600×), co znacznie zwiększa czułość metody. W większości przypadków badanie wideodermoskopowe pozwala także na uwidocznienie ruchu roztocza [2, 5].
Podsumowując – wideodermoskopia jest nieinwazyjnym i szybkim badaniem o wysokiej czułości i swoistości, stosowanym z powodzeniem w diagnostyce świerzbu w gdańskiej Klinice Dermatologii. Metoda jest szczególnie pomocna w przypadkach o atypowym przebiegu klinicznym, u pacjentów negujących chorobę oraz u dzieci.

Konflikt interesów

Autorzy deklarują brak konfliktu interesów.

Piśmiennictwo

1. Żelazny I., Nowicki R., Sobjanek M.: Świerzb – częsta dermatoza, niełatwe rozpoznanie. Przew Lek 2007, 8, 68-73.
2. Argenziano G., Fabbrocini G., Delfino M.: Epiluminescence microscopy. A new approach to in vivo detection of Sarcoptes scabiei. Arch Dermatol 1997, 133, 751-753.
3. Lacarrubba F., Musumeci M.L., Caltabiano R., Impallomeni R., West D.P., Micali G.: High-magnification videodermatoscopy: a new noninvasive diagnostic tool for scabies in children. Pediatr Dermatol 2001, 18, 439-441.
4. Micali G., Lacarrubba F., Lo Guzzo G.: Scraping versus videodermatoscopy for the diagnosis of scabies: a comparative study. Acta Derm Venereol 1999, 79, 396.
5. Micali G., Lacarrubba F., Massimino D., Schwartz R.A.: Dermatoscopy: alternative uses in daily clinical practice. J Am Acad Dermatol 2011, 64, 1135-1146.

Otrzymano: 31 VII 2016 r.
Zaakceptowano: 19 IX 2016 r.
Copyright: © 2016 Polish Dermatological Association. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.


© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.