Omdlenia w chorobach układu pozapiramidowego – diagnostyka i terapia

Omdlenia pozostają powszechnym problemem, mającym duże znaczenie kliniczne, cechującym się wieloma nieudokumentowanymi, nieprawidłowo rozpoznanymi, a także nieprawidłowo leczonymi przypadkami. Ostrożna kliniczna ocena każdego chorego oraz zastosowanie właściwych badań laboratoryjnych może poprawić diagnostykę w tym zakresie. Pomimo licznych badań nadal nie zostały dokładnie poznane mechanizmy patofizjologiczne tego zjawiska. Najistotniejsze przyczyny omdleń są związane pierwotnie z chorobami układu krążenia. Jednakże wśród ważnych przyczyn omdleń wymienia się niewydolność autonomiczną w zaniku wieloukładowym i w chorobie Parkinsona oraz w innych chorobach układu nerwowego [1].


Zanik wieloukładowy i choroba Parkinsona należą do grupy chorób układu pozapiramidowego, tj. grupy schorzeń neurologicznych, w których destrukcji ulegają struktury, które wpływają na czynność ruchową. Ich uszkodzenie powoduje zaburzenie właściwego przebiegu, tempa oraz współdziałania funkcji ruchowych. W badaniu przedmiotowym nie stwierdza się osłabienia siły mięśniowej, występują natomiast zmiany napięcia mięśniowego, pojawiają się hiperkinezy. Przyczyną tych objawów są uszkodzenia stwierdzone w zakresie jąder podkorowych. W części schorzeń nadal nie znane są ich przyczyny, w niektórych natomiast przypisuje się je genetycznie uwarunkowanym zaburzeniom metabolicznym.
W schorzeniach układu pozapiramidowego zasadniczy główny objaw stanowią zaburzenia ruchowe, lecz u chorych z tej grupy występują także inne dolegliwości. Wśród zaburzeń pozaruchowych do najważniejszych należą objawy neuropsychiatryczne oraz dysfunkcje układu autonomicznego [2–4].
Zaburzenia neuropsychiatryczne obejmują zaburzenia funkcji poznawczych, otępienie, halucynacje, a także zaburzenia zachowania oraz nastroju.
Dysfunkcje układu autonomicznego to zaburzenia czynności układu krążenia, zaburzenia urologiczne i czynności seksualnych, zaparcia, dysfagia, zaburzenia czuciowe oraz zaburzenia wydzielania potu. Częstość i nasilenie powyższych objawów jest zróżnicowane w poszczególnych chorobach układu pozapiramidowego. Zaburzenia autonomiczne pojawiają się u 84 proc. osób z zanikiem wieloukładowym, a tylko u 26 proc. osób z chorobą Parkinsona. Zaburzenia układu autonomicznego rzadko spotyka się w chorobie Huntingtona oraz postępującym porażeniu nadjądrowym [5, 6].
W zaniku wieloukładowym uszkodzeniu ulega układ autonomiczny (zwłaszcza w zespole...


View full text...