eISSN: 2084-9885
ISSN: 1896-6764
Neuropsychiatria i Neuropsychologia/Neuropsychiatry and Neuropsychology
Current issue Archive Manuscripts accepted About the journal Editorial board Abstracting and indexing Subscription Contact Instructions for authors Ethical standards and procedures
Editorial System
Submit your Manuscript
SCImago Journal & Country Rank
1/2010
vol. 5
 
Share:
Share:

Recenzja
Recenzja książki Kingi Bobińskiej i Piotra Gałeckiego „Zaburzenia psychiczne u osób upośledzonych umysłowo”

Małgorzata Wojtanowska-Bogacka

Neuropsychiatria i Neuropsychologia 2010; 5, 1: 46-47
Online publish date: 2010/06/24
Article file
Get citation
 
 
Książka Kingi Bobińskiej i Piotra Gałeckiego (wyd. Continuo, Wrocław 2010) porusza trudny i ważny temat, często pomijany w literaturze, występowania, diagnozowania i leczenia zaburzeń psychicznych u osób z upośledzeniem umysłowym. Autorzy dokonali wnikliwego przeglądu badań i obserwacji prowadzonych w tej grupie osób, co pozwoliło na omówienie wielu jednostek chorobowych, z którymi możemy się spotkać u chorych z obniżonym poziomem intelektualnym, a które bardzo często – z powodu trudności oceny stanu psychicznego – nie są rozpoznawane i tym samym nie są leczone. Zwykle wszystkie problemy, z jakimi borykają się zarówno sami pacjenci, jak i ich rodziny, sprowadza się do samego upośledzenia. Problem ten jest ważki, gdyż jak wskazują badania epidemiologiczne, ryzyko wystąpienia zaburzeń psychicznych u osób z obniżonym poziomem inteligencji jest 3–4 razy większe niż w populacji z prawidłowym IQ i występuje u 20–40%.
Monografia zawiera bardzo szczegółowe opisy problemów diagnostycznych, z jakimi możemy spotkać się u osób upośledzonych umysłowo. Co ważne, autorzy w bardzo wnikliwy sposób opisują różnice w ekspresji objawów różnych jednostek chorobowych (m.in. zaburzeń nastroju i psychotycznych) w poszczególnych stopniach upośledzenia. Dostarczają także informacji na temat skal diagnostycznych stosowanych w poszczególnych grupach zaburzeń psychicznych, co czyni książkę doskonałym źródłem wiedzy nie tylko dla psychiatrów, ale również lekarzy innych specjalności. Znajdujemy w niej także informacje na temat zróżnicowanego obrazu klinicznego poszczególnych zaburzeń psychicznych współwystępujących z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego w takich schorzeniach, jak autyzm, zespół Downa, zespół łamliwego chromosomu czy innych.
Dogłębnie przedstawiono także problem myśli i prób samobójczych, mimo że częstość ich występowania nie jest, jak wykazują autorzy, proporcjonalna do częstości występowania zaburzeń psychicznych. Temat ten często bywa pomijany ze względu na trudności w zaplanowaniu i przeprowadzeniu aktu samobójczego przez osobę o obniżonych funkcjach intelektualnych. W książce omówiono główne przyczyny tendencji suicydalnych oraz sposoby zapobiegania im i terapii.
Zwrócono także uwagę na zaburzenia lękowe, których rozpoznawalność jest znikoma w omawianej grupie chorych, mimo że częstość występowania jest 2,5-krotnie wyższa niż w populacji ogólnej. Podkreślono rolę niskiej samooceny, lęku przed utratą opiekuna czy wreszcie nadużyć fizycznych i seksualnych w powstawaniu tych zaburzeń, a także całkowicie odmiennej ekspresji objawów, jak zresztą we wszystkich zaburzeniach psychicznych w porównaniu z osobami o prawidłowym ilorazie inteligencji.
Szczególną uwagę poświęcono zaburzeniom zachowania, w tym samookaleczeniom stanowiącym najczęstszy problem wiążący się z poważnymi konsekwencjami w bardzo wielu sferach. Autorzy zwracają uwagę nie tylko na sferę fizyczną czy emocjonalną, ale także edukacyjną i ekonomiczną. Podkreślają konieczność odróżnienia czynników środowiskowych od następstw zaburzeń psychicznych i włączenia tym samym adekwatnego postępowania terapeutycznego.
W książce przytoczono również postanowienia ustawy z 1994 r., które mają przyczynić się do poprawy jakości życia tej części naszego społeczeństwa, a także redukcji hospitalizacji, m.in. poprzez rozbudowę systemu wsparcia społecznego czy tworzenie organizacji finansowych. Nie odniesiono się jednak w żaden sposób do rzeczywistej realizacji zapisów ustawy.
Brakuje podsumowań. Autorzy mogliby pokusić się o zbiorcze, graficzne przedstawienie danych w „pigułce”, co sprawiłoby, że monografia stałaby się czymś więcej niż przeglądem piśmiennictwa i nadałoby jej walor niewielkiego, ale jednak, podręcznika, których tak brakuje na naszym rynku. Nie umniejsza to jednak faktu, że jest to bardzo wartościowa pozycja.

Małgorzata Wojtanowska-Bogacka
Klinika Psychiatrii Dorosłych
Uniwersytetu Medycznego
im. Karola Marcinkowskiego
w Poznaniu
Copyright: © 2010 Termedia Sp. z o. o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Quick links
© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.