Schemat psychoterapeutycznej diagnozy i interwencji psychoterapeutycznych w praktyce ogólnolekarskiej

W ostatniej dekadzie narasta rozbieżność pomiędzy potrzebami a dostępnością psychoterapii prowadzonej przez specjalistów psychoterapii oraz psychologów klinicznych. Oddziaływania psychoterapeutyczne stanowią element optymalnego leczenia nie tylko w większości zaburzeń psychicznych, ale również w licznych przypadkach chorób somatycznych (na których przebieg istotny wpływ mają czynniki psychospołeczne), takich jak np. cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa. Zapotrzebowanie to nie znajduje wyrazu w tworzeniu nowych miejsc pracy dla psychologów, co jest zrozumiałe w kontekście problemów finansowych państwowej opieki zdrowotnej, której placówki dążą do ograniczania zatrudnienia do minimum. W tej sytuacji odpowiedź na psychologiczne potrzeby chorych spada na lekarzy. Jednak jak się wydaje, postęp wiedzy w tym zakresie jest stosunkowo niewielki, podobnie jak i możliwości szkoleniowe, w porównaniu z dynamicznie rozwijającymi się szkoleniami psychoterapeutów, prowadzącymi do uzyskania certyfikatu Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz licencji Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, a także innych certyfikatów zgodnych z europejskimi standardami.





Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na zapotrzebowanie na metodę oddziaływań psychoterapeutycznych prowadzonych przez lekarzy, możliwych w trakcie rutynowej wizyty, bez konieczności wydłużenia jej o więcej niż kilka minut. Jest to rozwinięcie rozwiązań zaproponowanych przez autora w poradniku dotyczącym postępowania z chorymi na cukrzycę (Kokoszka, Santorski, 2003) oraz w książkach na temat postępowania w zaburzeniach nerwicowych w praktyce ogólnolekarskiej (Kokoszka, 1998) i w nagłych zaburzeniach psychicznych (Golec, Kokoszka, 2002). Jednak omawiany schemat nie dotyczy postępowania w zaburzeniach psychicznych, ale psychologicznych reakcji na chorobę wpływających niekorzystnie na przebieg terapii schorzeń somatycznych. Konsekwencją tych reakcji może być niewielki stopień stosowania się do ustalonych z lekarzem zaleceń, a nawet przerywanie terapii. Innym skutkiem omawianych reakcji może być również niekorzystny wpływ objawów silnego stresu wywołanego chorobą na jej przebieg, co wynika z braku umiejętności stosowania skutecznych sposobów radzenia sobie ze stresem. Powszechność problemów ze stosowaniem się do zaleceń została zwięźle przedstawiona w poprzedniej pracy (Kokoszka, Jodko, Radzio, 2003) oraz w wyczerpujący sposób w...


View full text...