%0 Journal Article %J Psychoonkologia %@ 1429-8538 %D 2018 %F Mastalski2018 %T Duchowe i pedagogiczne aspekty relacji chorego z osobami wspierającymi %X Budowanie odpowiednich relacji pomiędzy chorym a wspierającymi go osobami jest istotnym elementem procesu leczenia. W tych relacjach aspekt pedagogiczno-duchowy ma szczególne znaczenie. Wśród najważniejszych kategorii, na których są one zbudowane, należy wymienić: sens życia, czas, przebaczenie, miłość, transcendencję, potrzeby, jakość bycia oraz perspektywy. Wszystkie te kategorie można rozpatrywać od strony duchowej i wychowawczej. Mają one znaczący wpływ na kondycję psychofizyczną zarówno chorego, jak i osób wspierających. W dramacie choroby spotkanie z człowiekiem życzliwym niesie ze sobą radość i świadomość braku osamotnienia. Relacje budowane z osobą chorą powinny mieć charakter terapeutyczny, wzmacniający, a przede wszystkim pełny otwartości i życzliwości. Warto też podkreślić, że u osób wspierających spotkanie z chorym ustawia życiową hierarchię wartości. Choroba pokazuje, co w życiu się liczy, na jakich fundamentach należy opierać codzienne wybory. Wydaje się, że jedną z najtrudniejszych kwestii związanych z napięciem pomiędzy chorobą i zdrowiem przy współobecności cierpienia jest samotność. Bywa ona niejednokrotnie tak dojmująca, że trudno ją pomieścić w nadwątlonej psychice, ale także w sferze ducha. Samotność jest przeszkodą w twórczym przeżywaniu choroby, która wcale nie musi prowadzić do utraty życia. Należy podkreślić ogromne znaczenie wsparcia dla chorych. %A Mastalski, Janusz %P 11-17 %9 journal article %R 10.5114/pson.2018.81159 %U http://dx.doi.org/10.5114/pson.2018.81159