%0 Journal Article %J Neuropsychiatria i Neuropsychologia/Neuropsychiatry and Neuropsychology %@ 1896-6764 %V 15 %N 1 %D 2020 %F Bidzan2020 %T Masa ciała a zaburzenia czynności poznawczych %X Zaburzenia dementywne dotykające znaczną część populacji w wieku podeszłym stają się jednym z najważniejszych problemów zdrowotnych. Niepowodzenia w poszukiwaniach nowych strategii terapeutycznych uwidaczniają znaczenie wczesnej diagnozy i szybkiego rozpoczęcia leczenia zaburzeń otępiennych. Utrata masy ciała jest powszechna u osób z zaburzeniami dementywnymi, szczególnie z chorobą Alzheimera, i wiąże się ze zwiększoną śmiertelnością. Badania epidemiologiczne dość konsekwentnie wskazują, że utrata masy ciała w późniejszych okresach życia zwykle poprzedza deteriorację poznawczą, która występuje już kilka lat przed klinicznym rozpoznaniem otępienia. Jednocześnie zwiększony wskaźnik masy ciała (body mass index – BMI) w wieku późniejszym może się wiązać z mniejszym ryzykiem wystąpienia demencji. Kilka czynników uczestniczących w procesie neurozwyrodnieniowym może prowadzić do utraty masy ciała. Należą do nich zaburzenia zachowania wynikające ze stanu psychicznego, zaburzenia zmysłów węchu i smaku oraz procesy patologiczne obejmujące istotne ośrodki mózgowia, a zwłaszcza podwzgórza. Jednym z czynników, który częściowo tłumaczy związek pomiędzy zmianami neurozwyrodnieniowymi mózgowia i utratą masy ciała, jest hormon leptyna. Zależność między masą ciała a ryzykiem demencji wydaje się odmienna w różnych okresach życia. Nadwaga lub otyłość w wieku średnim wiąże się ze wzrostem ryzyka pojawienia się otępienia w wieku późniejszym. Dotychczasowe badania oparte najczęściej na analizie BMI nie pozwalają określić kierunku zależności pomiędzy procesem otępiennym a utratą masy ciała. Analiza składu ciała powinna być uwzględniona w przyszłych badaniach. %A Bidzan, Monika %A Bidzan, Leszek %P 51-59 %9 journal article %R 10.5114/nan.2020.97401 %U http://dx.doi.org/10.5114/nan.2020.97401