TY - JOUR JO - Alcoholism and Drug Addiction/Alkoholizm i Narkomania SN - 0867-4361 VL - 31 IS - 4 PY - 2018 ID - Dyr2018 TI - Znaczenie aldehydu octowego w metabolizmie i mechanizmie działania alkoholu etylowego AB - Aldehyd octowy jest pierwszym metabolitem etanolu i może powstawać w wyniku działania dehydrogenazy alkoholowej (ADH), cytochromu P450 2E1 (CYP2E1) i katalazy. Szlak z udziałem ADH jest zasadniczym szlakiem utleniającym alkohol w tkankach obwodowych (przede wszystkim w wątrobie). Aldehyd octowy jest utleniany do kwasu octowego przez enzym dehydrogenazę aldehydową (ALDH). Aldehyd octowy z trudnością przenika z krwi obwodowej do mózgu na skutek istnienia bariery metabolicznej krew–mózg, którą stanowi ALDH w naczyniach krwionośnych mózgu. Aldehyd octowy może powstawać bezpośrednio w mózgu, głównie w wyniku działania enzymu – katalazy. Innym ważnym enzymem metabolizującym etanol w mózgu jest CYP2E1. Mutacja genowa (ALDH2*2) powoduje zwiększenie stężenia aldehydu octowego we krwi podczas spożywania alkoholu. Wysokie stężenie aldehydu octowego we krwi obwodowej może chronić przed nadużywaniem etanolu poprzez wywoływanie takich niepożądanych objawów, jak: przyspieszona czynność serca, ból głowy, zaczerwienienie twarzy, nudności. Natomiast aldehyd octowy w mózgu może być odpowiedzialny za zwiększanie pozytywnych efektów alkoholu i w ten sposób wspierać jego spożycie. Właściwości anksjolityczne alkoholu są wiązane z działaniem aldehydu octowego. Może on powodować zmniejszenie aktywności ruchowej po podaniu systemowym i jej stymulację po podaniu domózgowym. Wzmacniające właściwości aldehydu octowego są efektem wydzielania dopaminy w jądrze półleżącym i innych strukturach układu limbicznego i układu nagrody. Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem zaliczyła aldehyd octowy do pierwszej grupy karcinogennej powodującej nowotwory przełyku i/lub głowy i szyi. AU - Dyr, Wanda AU - Wyszogrodzka, Edyta SP - 301 EP - 314 DA - 2018 DO - 10.5114/ain.2018.83913 UR - http://dx.doi.org/10.5114/ain.2018.83913 ER -