Specjalizacje, Kategorie, Działy

Czy u w toczniu rumieniowatym układowym bez aktywności klinicznej można odstawić GKS?

Udostępnij:
Toczeń rumieniowaty układowy (TRU) ma przebieg przewlekły z okresami zaostrzeń oraz remisji. W leczeniu tej choroby od wielu lat niezmiennie stosowane są glikokortykosteroidy (GKS), w przypadku zaostrzeń są to duże dawki, niezbędne do osiągniecia remisji w przypadku dużej aktywności choroby.
W okresie wyciszenia objawów klinicznych rola GKS pozostaje niejednoznaczna. Z danych pochodzących z badań kochortowych wynika, że u około 57-86% chorych z SLE w okresie remisji stosowane są GKS. Rekomendacje EULAR dotyczące leczenia TRU według najnowszej aktualizacji problem ten przedstawiają dość nieprecyzyjnie stwierdzeniem, iż w leczeniu przewlekłym SLE, jeśli to tylko możliwe GKS powinny być odstawione. Opinie na ten temat wśród ekspertów są również podzielone. Wiadomo, że choć leczenie GKS w niskiej dawce może mieć wpływ na utrzymanie długotrwałej remisji lub niskiej aktywności choroby, to jednak należy się również liczyć z licznymi działaniami niepożądanymi zwłaszcza w terapii długoterminowej.

Grupa francuskich naukowców przeprowadziła jednośrodkowe otwarte randomizowane badanie kliniczne, którego celem była ocena porównawcza dwóch odmiennych sposobów postępowania w przewlekłym leczeniu TRU, a mianowicie: kontynuacji lub odstawienia prednizonu w dawce 5 mg u chorych bez klinicznej aktywności choroby. W grupie 124 chorych, którzy przynajmniej od roku mieli klinicznie nieaktywny TRU definiowany jako SLEDAI ≤4, BILAG D lub E (z wyjątkiem objawów hematologicznych- takich jak leukopenia, limfopenia, izolowany odczyn Coombsa) oraz stabilne leczenie obejmujące prednizon 5 mg w monoterapii lub w połączeniu z lekami antymalarycznymi i immunosupresyjnymi obserwacja aktywności choroby niezależnych badaczy trwała 12 miesięcy. W badanym okresie u 4/61 chorych stosujących prednizon 5 mg oraz u 17/63 (27%) chorych bez GKS nastąpiło zaostrzenie objawów choroby. Rzut choroby był definiowany na podstawie indexu BILAG lub SLEDAI (SDI), w większości przypadków (72%) miał charakter łagodny. Nie odnotowano zależności wystąpienia rzutu choroby ze stosowaniem leków immunosupresyjnych, czasem trwania wcześniej stwierdzanej remisji, co jak tłumaczą autorzy tego badania mogło wynikać z mało licznej grupy pacjentów. Nie stwierdzono także istotnych różnic między grupami w odsetku występowania działań niepożądanych oraz w indeksie uszkodzeń (SLEDAI damage index).

Utrzymanie w leczeniu małej dawki glikokortykosteroidów u chorych z klinicznie wyciszonym TRU pozwala zapobiec zaostrzeniu choroby. Jednocześnie autorzy badania podkreślają , że nie można zapomnieć o działaniach niepożądanych GKS zwłaszcza w długoterminowym leczeniu (nawet w przypadku dawki 5mg prednizonu lub odpowiednika). Wskazują także, iż u niemal ¾ chorych mimo braku GKS nie nastąpiło zaostrzenia objawów choroby. Konieczne są dalsze badania ukierunkowane na określenie markerów aktywności choroby zarówno laboratoryjnych np. poziom interferonu alfa w surowicy krwi jak również klinicznych (np. zajęcie nerek, zajęcie CUN), które definiowałyby pacjentów obarczonych wysokim ryzykiem rzutu choroby.
 
Patronat naukowy portalu
prof. dr hab. Piotr Wiland – kierownik Katedry i Kliniki Reumatologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
 
© 2024 Termedia Sp. z o.o. All rights reserved.
Developed by Bentus.