REUMATOLOGIA
Reumatoidalne zapalenie stawów
 
Specjalizacje, Kategorie, Działy

Wspólne podejmowanie decyzji terapeutycznych w rutynowej opiece nad chorymi z RZS

Udostępnij:
Podstawą leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów jest farmakoterapia. Aktualnie do dyspozycji jest wiele leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh). Każdy z leków ma określoną charakterystykę, która zawiera zalety (zysk dla pacjenta) oraz ryzyko (np. potencjalne działania niepożądane). Leczenie RZS powinno być prowadzone zgodnie z zaleceniami ekspertów, którzy jako zasadę nadrzędna wymieniają podejmowanie decyzji terapeutycznych wspólnie przez lekarza reumatologa i pacjenta.
Mimo postępu w leczeniu RZS, coraz większej liczby LMPCh, nadal aktualny pozostaje problem stosowania się pacjentów do zaleceń reumatologa. Skutkiem braku współpracy z chorym jest niedostateczna kontrola aktywności choroby i jej progresja w postaci utrwalonych zmian kostno-stawowych. Zaangażowanie pacjenta w terapię wpływa na poprawę przestrzegania zaleceń, co ma szczególne zastosowanie w przypadku chorób przewlekłych. Bardzo często preferencje chorego dotyczące leczenia nie są spójne z preferencjami lekarza. W badaniach ankietowych niewielki odsetek lekarzy deklaruje włączanie pacjentów w podejmowanie decyzji terapeutycznych, jak również wielu pacjentów stwierdza, że nie ma wpływu na dobór terapii. Zaangażowani w proces diagnostyczno-terapeutyczny zarówno lekarz, jak i pacjent mogą nie być obiektywni w tej ocenie, dlatego najlepszą metodą walidacji przebiegu konsultacji jest jej przeanalizowanie przez niezależnego obserwatora zewnętrznego (np. na podstawie nagrania).

W dwóch największych ośrodkach reumatologicznych w Holandii (Amsterdam i Nijmegen) dokonano 168 nagrań audio wizyt chorujących na RZS. Uzyskane zapisy zostały ocenione z zastosowaniem metody OPTION, w której pod uwagę branych jest pięć kategorii odpowiednio ukierunkowanych na wspólne podejmowanie decyzji terapeutycznych. Zakres całościowej oceny mieści się w skali od 0 do 100 punktów. Średnia w wypadku uzyskanych nagrań wyniosła 28,3. Oceny prób zaangażowania pacjenta do współpracy przez lekarza różniły się znacznie przy poszczególnych nagraniach. Nie stwierdzono zależności między oceną wizyty a takimi danymi demograficznymi, jak płeć, wiek lekarza lub pacjenta, a także poziom wykształcenia czy liczba schorzeń współistniejących u pacjenta.

Dodatkowo analizowano treści przekazywane pacjentowi w czasie wizyt, które podzielono na trzy kategorie: odstawienie leku/włączenie nowego leku, dostosowanie dawki leku, decyzja zastosowania pojedynczej dawki glikokortykosteroidów. Stwierdzono zależność między oceną wizyty odnośnie wspólnego podejmowania decyzji terapeutycznych a kategorią wizyty. Wyższe noty uzyskały wizyty, które statystycznie trwały dłużej. Aczkolwiek autorzy badania argumentują, że mimo dłuższego (zwykle o kilka minut) czasu wizyt w przypadku podejmowania wspólnej decyzji można założyć, iż „taka inwestycja” w przyszłości wpłynie na lepsze wyniki terapii, a w konsekwencji skrócenie czasu kolejnych wizyt kontrolnych.

Autorzy publikacji zwracają uwagę, iż mimo rekomendacji włączania pacjenta w proces decyzji terapeutycznych nie bardzo, wiadomo kiedy, w jaki sposób i w jakim zakresie ją realizować. W relacji reumatolog-pacjent znajduje się obszar do aktywnego działania dla dobra chorego. Wdrożenie strategii wspierających wspólne podejmowanie decyzji terapeutycznych może istotnie wpłynąć na poprawę skuteczności leczenia.
 
Patronat naukowy portalu
prof. dr hab. Piotr Wiland – kierownik Katedry i Kliniki Reumatologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
 
© 2024 Termedia Sp. z o.o. All rights reserved.
Developed by Bentus.