eISSN: 2299-0038
ISSN: 1643-8876
Menopause Review/Przegląd Menopauzalny
Current issue Archive Manuscripts accepted About the journal Special Issues Editorial board Abstracting and indexing Subscription Contact Instructions for authors Publication charge Ethical standards and procedures
Editorial System
Submit your Manuscript
SCImago Journal & Country Rank


5/2011
vol. 10
 
Share:
Share:
Case report

Endometriosis of triple localisation: rectovaginal septum, post-caesarean scar and ovary

Katarzyna Kalandyk-Osinko
,
Katarzyna Pas
,
Joanna Skręt-Magierło
,
Ewa Kaznowska
,
Andrzej Skręt

Przegląd Menopauzalny 2011; 5: 412–414
Online publish date: 2011/11/05
Article file
- 12 Skręt.pdf  [0.15 MB]
Get citation
 
 

Wstęp



Endometrioza definiowana jest jako ektopia błony śluzowej macicy poza jej jamę. Jako estrogenozależna jednostka chorobowa występuje przeważnie u kobiet w okresie dojrzałości płciowej, zwłaszcza pomiędzy 30. a 40. r.ż. Endometrioza dotyczy 6–10% ogólnej po-

pulacji kobiet [1]. Jej lokalizacja może obejmować narządy płciowe wewnętrzne, zewnętrzne, a także mieć lokalizację pozapłciową. Ogniska endometrium najczęściej umiejscowione są w jajnikach (55%), w jajowodach (32%), w obrębie otrzewnej i w więzadłach macicy (20%) [2]. Częstość występowania ognisk endometriozy w bliźnie po cięciu cesarskim ocenia się na 0,03–0,4% [3].

Cel pracy



Celem pracy jest analiza przypadku jednoczesnego występowania endometriozy w przegrodzie odbytniczo-pochwowej, bliźnie po cięciu cesarskim oraz w jajniku w aspekcie symptomatologii, etiopatogenezy i leczenia.

Opis przypadku



Dwudziestoośmioletnia kobieta zgłosiła się na Kliniczny Oddział Ginekologii i Położnictwa Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Rzeszowie z powodu bólu podbrzusza, bólu w okolicy krzyżowej, parcia na stolec podczas defekacji oraz zgrubienia w okolicy blizny po cięciu cesarskim. Dolegliwości te nasilały się w okresie miesiączki i kilka dni po jej ustąpieniu. W wywiadzie pacjentka podała: laparoskopowe wyłuszczenie cysty endometrialnej jajnika lewego oraz elektywne cięcie cesarskie w 35. tygodniu ciąży, w trakcie którego resekowano fragment jelita cienkiego z ogniskami

endometriozy.

Podczas przeprowadzonego przy przyjęciu badania ginekologicznego stwierdzono u pacjentki naciek przegrody odbytniczo-pochwowej elewujący macicę ku przodowi, guzek o średnicy 5 cm w bliźnie po cięciu cesarskim oraz torbiel czekoladową jajnika o średnicy 4 cm.

W leczeniu zastosowano operację, w skład której wchodziło wycięcie endometriozy z blizny po cięciu cesarskim, wyłuszczenie torbieli jajnika prawego oraz wycięcie endometriozy z przegrody odbytniczo-pochwowej z fragmentem sklepienia pochwy. Materiał pooperacyjny wysłano do badania histopatologicznego. Obrazy mikroskopowe preparatu przedstawiają ryciny 1.–3. Przebieg pooperacyjny był niepowikłany. Pacjentkę wypisano ze szpitala w 6. dobie pooperacyjnej.

Dyskusja



Według wiedzy autorów, koincydencja endometriozy w przegrodzie odbytniczo-pochwowej, w bliźnie po cięciu cesarskim oraz w jajniku nie była dotychczas opisywana.

Omawiane w pracy wieloogniskowe występowanie endometriozy daje możliwość nowego spojrzenia na jej etiopatogenezę. Prezentowany przypadek nie przemawia za teorią wstecznego przepływu krwi miesiączkowej, a raczej za koncepcją upośledzonej odpowiedzi immunologicznej [4]. Endometrium w bliźnie po cięciu cesarskim rozwija się w mechanizmie implantacji doczesnej do rany pooperacyjnej. Do implantacji usposabia ciążowa tolerancja immunologiczna doczesnej. Tolerancja ta polega na supresji cytotoksycznej, w której bierze udział białko RCAS1 [4]. Takiej tolerancji nie ma poza ciążą, dlatego endometrioza w bliźnie o wiele częściej występuje po cięciu cesarskim w porównaniu z histerektomią u nieciężarnej [5]. Ciążowa tolerancja doczesnej zmniejsza się z chwilą wystąpienia samoistnego porodu [6, 7], dlatego częstość endometriozy w bliźnie jest dwukrotnie większa, gdy cięcie jest wykonywane przed wystąpieniem akcji skurczowej. Na podkreślenie zasługuje fakt, że w prezentowanym przypadku pacjentka przebyła elektywne cięcie cesarskie na bezbólowej macicy. Podczas tego cięcia usunięto endometriozę ze ściany jelita. Do równoległego wszczepienia endometriozy ekstragenitalnej przegrody odbytniczo-pochwowej mogło dojść w tym samym mechanizmie co w przypadku wszczepienia do rany po cięciu cesarskim. Częstość wystąpienia endometriozy w bliźnie po nacięciu krocza jest dwukrotnie niższa niż w bliźnie po cięciu cesarskim [7].

Podsumowując rozważania nad etiopatogenezą endometriozy, trzeba podkreślić, że współudział endometriozy genitalnej (jajniki, przegroda odbytniczo-

-pochwowa) i ekstragenitalnej (jelita, blizna pooperacyjna) silnie przemawia na korzyść koncepcji immunologicznej endometriozy [8].

W prezentowanym przypadku endometriozy o mnogiej lokalizacji można wyróżnić objawy charakterystyczne dla pozagenitalnej lokalizacji, np. dla endometriozy przegrody odbytniczo-pochwowej, jak ból przy stosunkach i defekacji, zgrubienie i bolesność w bliźnie po cięciu cesarskim, a także ból podbrzusza oraz okolicy krzyżowej charakterystyczny dla endometriozy zlokalizowanej w przydatkach [9]. W prezentowanym przypadku te charakterystyczne dla danej lokalizacji dolegliwości występowały łącznie i – co jest charakterystyczne –

nasilały się w trakcie miesiączki.

W prezentowanym przypadku zostało przedstawione równoczesne leczenie operacyjne trzech ognisk endometriozy.

Ponieważ w dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono opisu takiej koincydencji, nie można porównać przedstawionego równoczesnego wycięcia zmian z doniesieniami innych autorów. Zalecane powszechnie wycięcie endometriozy z blizny w granicach tkanek zdrowych spowodowało wybór drogi laparotomijnej do pozostałych ognisk. W piśmiennictwie laparoskopia jest preferowaną metodą leczenia cyst endometrialnych, a także możliwą do zastosowania metodą dostępu w wycięciu endometriozy przegrody odbytniczo-pochwowej [9].

Piśmiennictwo



1. Ozawa Y, Murakami T, Terada Y, et al. Management of the pain associated with endometriosis: an update of the painful problems. Tohoku

J Exp Med 2006; 210: 175-88.

2. Winkel CA. Evaluation and management of women with endometriosis. Obstet Gynecol 2003; 102: 397-408.

3. Chatterjee SK. Scar endometriosis: a clinicopathologic study of 17 cases. Obstet Gynecol 1980; 56: 81-4.

4. Skret-Magierlo J, Wicherek L, Basta P, et al. RCAS1 decidual immunoreactivity during cesarean section in scar deciduosis: immune cell presence and activity. Gynecol Obstet Invest 2008; 65: 187-94.

5. Wicherek L, Klimek M, Skret-Magierlo J, et al. The obstetrical history in patients with Pfannenstiel scar endometriomas – an analysis of 81 patients. Gynecol Obstet Invest 2007; 63: 107-13.

6. Mach P, Blecharz P, Basta P, et al. Differences in the soluble HLA-G blood serum concentration levels in patients with ovarian cancer and ovarian and deep endometriosis. Am J Reprod Immunol 2010; 63: 387-95.

7. Mak P, Wójcik K, Wicherek L, et al. Antibacterial hemoglobin peptides in human menstrual blood. Peptides 2004; 25: 1839-47.

8. Fauconnier A, Chapron C, Dubuisson JB, et al. Relation between pain symptoms and the anatomic location of deep infiltrating endometriosis. Fertil Steril 2002; 78: 719-26.

9. Kamiński P. Chirurgiczne leczenie endometriozy związanej z bólem.

Endometrioza 2007; 10: 36-45.
Copyright: © 2011 Termedia Sp. z o. o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Quick links
© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.