Leczenie choroby uchyłkowej jelita grubego z uwzględnieniem roli mesalazyny

Uchyłkowatość jelita grubego jest jedną z najczęstszych patologii przewodu pokarmowego. Choroba uchyłkowa łączy się z występowaniem objawów i może przyjmować różne postaci kliniczne. Wyróżnia się objawową, niepowikłaną chorobę uchyłkową, nawracającą, objawową, niepowikłaną chorobę uchyłkową i powikłaną chorobę uchyłkową. Wydaje się, że proces zapalny odgrywa istotną rolę we wszystkich postaciach choroby. Mimo narastającego problemu brakuje jas­nych wytycznych dotyczących leczenia.

Uchyłkowatość jelita grubego zalicza się do najczę­stszych patologii przewodu pokarmowego w krajach cywilizacji zachodniej. Największa zapadalność na to schorzenie występuje w Europie, USA i Australii, wyjątkowo rzadko spotyka się je na obszarach wiejskich Afryki i Azji. Szacuje się, że w krajach rozwiniętych do­tyczy ono mniej niż 5% populacji w wieku 40 lat, 30% populacji w wieku 60 lat oraz 50–65% populacji w wieku 80 lat.
Uchyłkowatość oznacza obecność uchyłków w jelicie grubym potwierdzaną w badaniach obrazowych bez występowania objawów, natomiast o chorobie uchyłkowej mówi się, gdy obecność uchyłków wiąże się z różnymi objawami klinicznymi. Większość chorych z uchyłkowatością to pacjenci bez objawów, a tylko około 10% z nich ma jakiekolwiek objawy. W młodszym wieku uchyłki zdarzają się rzadko, częściej dotyczą otyłych mężczyzn, a przebieg choroby jest wówczas agresywniejszy. W starszym wieku choroba występuje z jednakową częstością zarówno u ko­biet, jak i u mężczyzn.
Etiopatogeneza
Przyczyny powstawania uchyłków obejmują m.in.: niedobór błonnika w diecie, małą aktywność fizyczną, segmentację jelita, zmiany w budowie jego ściany, zaburzoną motorykę.
Dieta bogatobłonnikowa warunkuje powstawanie stolca o dużej objętości, który jest stosunkowo łatwo przemieszczany w jelicie dzięki ruchom perystaltycznym. W diecie ubogobłonnikowej powstaje natomiast stolec o twardszej konsystencji, do którego przemieszczenia potrzebne są nasilone skurcze ściany jelita. W rezultacie następuje przerost błony mięśniowej stanowiącej środkową warstwę ściany jelita. Jednocześnie, na skutek wzrostu ciśnienia w świetle jelita, błona śluzowa w miejscach najmniejszego oporu (np. w miejscach wnikania naczyń krwionośnych zaopatrujących jelito) jest wypychana poza położoną zewnętrznie od niej błonę mięśniową. W ten sposób tworzą się uchyłki jelita grubego. Są to tzw. uchyłki rzekome, ponieważ uwypukleniu ulega tylko jedna, a nie wszystkie warstwy jelita. Więcej na Przegląd Gastroenterologiczny