Psychospołeczne wyniki chorych po leczeniu z powodu siatkówczaka

Siatkówczak (RB – retinoblastoma) jest nowotworem o dobrej wyleczalności. Odsetek przeżyć w krajach dobrze rozwiniętych wynosi 95%. Zachorowanie na siatkówczaka wiąże się jednak z podwyższonym ryzykiem rozwinięcia się innych nowotworów. Brak danych na temat wieloletniego funkcjonowania psychospołecznego chorych z takim obciążeniem. Pojedyncze badania psychologiczne były przeprowadzane na niewielkiej liczbie chorych. Stwierdzono dobra jakość życia, mniejsze osiągnięcia edukacyjne oraz spowodowane pogorszeniem widzenia gorsze funkcjonowanie codzienne. Ponadto możliwość przekazania dziecku mutacji RB wpływa na plany reprodukcyjne tej grupy chorych. Badanie przeprowadzono w celu określenia jak zmienia się funkcjonowanie psychospołeczne w perspektywie wieloletniej.

Badano 470 dorosłych, chorujących w dzieciństwie na RB. Do badania zaadaptowano ankietę z badania Childhood Cancer Survivor Study (CCSS). Oceniano obecność niepokoju, depresji, somatyzacji objawów psychicznych, strachu przed nawrotem nowotworu, satysfakcji z wyglądu twarzy i objawów stresu pourazowego. Jako porównanie wykorzystano rodzeństwo bez nowotworu z badania CCSS.

W badaniu wzięło udział 470 badanych leczonych w przeszłości z powodu RB (53,6% obuoczny RB) oraz 2820 zdrowych z badania CCSS. Średnia wieku wyniosła odpowiednio 43,3 lata (gruba RB) i 33,2 lata (grupa CCSS). Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic w zakresie występowania depresji, somatyzacji czy niepokoju. Jednak chorzy po leczeniu z powodu RB byli bardziej skłonni do pourazowej nadpobudliwości lub wycofania (p<0,01). Tylko 5 osób spełniło kryteria dla rozpoznania stresu pourazowego. Chorzy z obuocznym RB byli bardziej skłonni od tych z jednostronnym RB do niepokoju z powodu możliwej wznowy (p<0,01) lub rozpoznania RB u swoich dzieci (p<0,01).

Podsumowując – badani po leczeniu z powodu RB w większości nie wykazują pogorszenia funkcjonowania psychospołecznego w porównaniu do zdrowych osób.