Kodeks pracy i ochrona przed czynnikami rakotwórczymi

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, które wdrażają dyrektywę UE dotyczącą ochrony pracowników przed działaniem czynników rakotwórczych lub mutagenów. Dyrektywa rozszerza ich wykaz o substancje reprotoksyczne, czyli szkodliwe m.in. dla płodności i funkcji seksualnych.

• Proponowane w Kodeksie pracy zmiany obejmują swoim zakresem ochronę pracowników przed działaniem czynników rakotwórczych, mutagenów oraz substancjami reprotoksycznymi
• Projekt zakłada rozszerzenie katalogu substancji oraz umożliwia wydanie rozporządzenia Ministra Zdrowia dotyczące substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych w środowisku pracy
• Wśród niebezpiecznych czynników wymienia się m. in. o toluen, styren, etoksyetanol, nitrobenzen, tlenek węgla, bisfenol A, estry kwasu ftalowego oraz metale – substancje wykorzystywane w zakładach produkcyjnych
• Katalog niebezpiecznych czynników uzupełniono o substancje reprotoksyczne, które mogą niekorzystnie wpływać na funkcje seksualne i płodność u dorosłych mężczyzn i kobiet, a także na rozwój potomstwa

Ochrona przed substancjami rakotwórczymi i mutagennymi

Podczas wtorkowego posiedzenia rząd przyjął projekt ustawy autorstwa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wprowadzającej zmiany w Kodeksie pracy. MRPiPS podało w komunikacie, że celem zmiany jest "jeszcze skuteczniejsza ochrona zdrowia pracownic i pracowników".

Nowelizacja Kodeksu pracy polega na zmianie artykułu 222 o ochronie "przed substancjami rakotwórczymi i mutagennymi, na mocy, których rozszerza się katalog substancji oraz umożliwia wydanie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym w środowisku pracy".

Resort wyjaśnił, że chodzi m.in. o toluen, styren, etoksyetanol, nitrobenzen, tlenek węgla, bisfenol A, estry kwasu ftalowego, metale. "Substancje te występują przede wszystkim przy produkcji i stosowaniu pestycydów, produkcji i przetwórstwie tworzyw sztucznych, w przemyśle gumowym, farmaceutycznym, metalurgicznym, kosmetycznym. Także w budownictwie, w placówkach ochrony zdrowia, w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych i warsztatach samochodowych" - czytamy w komunikacie.

Niebezpieczne substancje reprotokskyczne

Substancje reprotoksyczne mogą niekorzystnie wpływać na funkcje seksualne i płodność u dorosłych mężczyzn i kobiet, a także na rozwój potomstwa. MRPiPS zwróciło uwagę, że podobnie jak w przypadku czynników rakotwórczych lub mutagenów, wzbudzają one "szczególnie duże obawy, ponieważ mogą mieć poważne i nieodwracalne skutki dla zdrowia pracowników i ich potomstwa".

Projekt wdraża on znowelizowaną w marcu 2022 r. dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony pracowników przed działaniem czynników rakotwórczych lub mutagenów. Dyrektywa rozszerza wykaz szkodliwych czynników o substancje reprotoksyczne.

Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od jej ogłoszenia, natomiast przepisy wykonawcze wydane na podstawie aktualnego upoważnienia ustawowego art. 222 par. 3 Kodeksu pracy zachowają moc przez 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy.