Dna moczanowa zwiększa ryzyko wystąpienia septycznego zapalenia stawów

Dna moczanowa jest najczęstszą przyczyną zapalenia stawów u mężczyzn po 40 roku życia oraz u kobiet w wieku pomenopauzalnym. Na przestrzeni lat częstość choroby wzrasta, co związane jest z modyfikacją stylu życia, między innymi z nawykami żywieniowymi oraz stosowanym leczeniem (indukcja hyperurykemii). Jak wynika z analizy elektronicznych baz danych lekarzy ogólnych w Wielkiej Brytanii wystąpienie ostrego incydentu dny moczanowej związane jest ze zwiększonym ryzykiem septycznego zapalenia stawów, w porównaniu z populacją ogólną.

Częstość przypadków septycznego zapalenia stawów w populacji ponad 72 tysięcy chorych na dnę wynosiła 0,24 przypadków na 1000 pacjento-lat, natomiast w grupie kontrolnej, którą stanowiły osoby bez dny częstość ta wynosiła 0,09 na 1000 pacjento-lat. Związek ten był obecny również przy uwzględnieniu podziału względem płci, wieku oraz statusu socjo-ekonomicznego badanych. Wykazano, że obecność dny 2,6 razy zwiększa ryzyko wystąpienia septycznego zapalenia stawów wymagającego antybiotykoterapii i hospitalizacji. Prawdopodobnych przyczyn tego zjawiska upatruje się w szeregu mechanizmów wewnątrzkomórkowych oraz wynikających z czynników zewnętrznych.

Jednym z nich jest bezpośredni wpływ kryształów moczanu sodu na aktywację komórek – chondrocytów i osteoblastów, co prowadzi do uwalniania prozapalnych cytokin i uszkodzenia struktury stawów, co z kolei może zwiększać ryzyko procesu septycznego podobnie, jak ma to miejsce u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. Znaczenie ma też obecność guzków dnawych zlokalizowanych okołostawowo, które penetrując przez skórę mogą wytworzyć bezpośrednie wrota zakażenia, podobnie iniekcje dostawowe. Znaczenie ma również stosowanie glikokortykosteroidów.

Podobieństwo obrazu klinicznego ostrego epizodu dny oraz procesu septycznego nakazuje wzmożoną czujność oraz rutynowe wykonywanie badań bakteriologicznych i badania w kierunku kryształów w przypadkach punkcji płynu stawowego.