W terapii osteoporozy kolejność ma znaczenie
Autor: Alicja Kostecka
Data: 20.03.2017
Źródło: Cosman F, Nieves JW, Dempster DW. Treatment Sequence Matters: Anabolic and Antiresorptive Therapy for Osteoporosis. J Bone Miner Res. 2017 Feb;32(2):198-202. doi: 10.1002/jbmr.3051
Rutynowym postępowaniem w terapii osteoporozy jest rozpoczęcie leczenia od leku antyresorpcyjnego (najczęściej bisfosfonianu lub denosumabu), a w przypadkach nieskuteczności (wyrażającej się zmniejszeniem BMD (ang. bone mineral density) lub wystąpieniem złamania) zamiana na lek anaboliczny.
Lekiem o działaniu anabolicznym jest teryparatyd (TPTD) - otrzymywany na drodze bioinżynierii, aktywny fragment ludzkiego parathormonu. Lek ten pobudza kościotworzenie poprzez stymulację osteoblastów. Okazuje się jednak, że ten model postępowania, nie jest korzystny z punktu widzenia metabolizmu kostnego i może prowadzić do przejściowego obniżenia wartości BMD.
Efekt działania anabolicznego TPTD różni się w zależności od tego czy pacjent otrzymywał uprzednio leki antyresorpcyjne. Efekt ten, poparty analizą BMD oraz histomorfometryczną, widoczny jest szczególnie w zakresie biodra. Wykazano, że u chorych leczonych początkowo bisfosfonianami, u których zamieniono lek na TPTD, następowało obniżenie wartości BMD poniżej wartości wyjściowej utrzymujące się przez okres co najmniej pierwszych 12 miesięcy po dokonaniu modyfikacji leczenia. Efekt był bardziej widoczny w przypadku denosumabu, gdzie wartości poniżej wyjściowych utrzymywały sie przez okres niemal 24 miesięcy.
Korzystniejszym w odniesieniu do BMD było dodanie TPTD do leczenia bisfosfonianem, a niżeli zamiana leków (bisfosfonian TPTD). Biorąc pod uwagę powyższe autorzy przeglądu piśmiennictwa opublikowanego na łamach Journal of Bone and Mineral Research, omawiającego wspomniany problem, sugerują aby rozpocząć leczenie od leku anabolicznego, a następnie zamienić na lek antyresorpcyjny, a w przypadku rozpoczęcia leczenia lekiem antyresorpcyjnym i konieczności modyfikacji terapii - rozważenie dołączenia TPTD i stosowania terapii skojarzonej do 2 lat, dla zabezpieczenia przed ryzykiem zmniejszenia wytrzymałości tkanki kostnej.
W przypadku kręgosłupa zmiany nie były tak istotne, a wartości BMD nie osiągały wartości poniżej wyjściowej.
Efekt działania anabolicznego TPTD różni się w zależności od tego czy pacjent otrzymywał uprzednio leki antyresorpcyjne. Efekt ten, poparty analizą BMD oraz histomorfometryczną, widoczny jest szczególnie w zakresie biodra. Wykazano, że u chorych leczonych początkowo bisfosfonianami, u których zamieniono lek na TPTD, następowało obniżenie wartości BMD poniżej wartości wyjściowej utrzymujące się przez okres co najmniej pierwszych 12 miesięcy po dokonaniu modyfikacji leczenia. Efekt był bardziej widoczny w przypadku denosumabu, gdzie wartości poniżej wyjściowych utrzymywały sie przez okres niemal 24 miesięcy.
Korzystniejszym w odniesieniu do BMD było dodanie TPTD do leczenia bisfosfonianem, a niżeli zamiana leków (bisfosfonian TPTD). Biorąc pod uwagę powyższe autorzy przeglądu piśmiennictwa opublikowanego na łamach Journal of Bone and Mineral Research, omawiającego wspomniany problem, sugerują aby rozpocząć leczenie od leku anabolicznego, a następnie zamienić na lek antyresorpcyjny, a w przypadku rozpoczęcia leczenia lekiem antyresorpcyjnym i konieczności modyfikacji terapii - rozważenie dołączenia TPTD i stosowania terapii skojarzonej do 2 lat, dla zabezpieczenia przed ryzykiem zmniejszenia wytrzymałości tkanki kostnej.
W przypadku kręgosłupa zmiany nie były tak istotne, a wartości BMD nie osiągały wartości poniżej wyjściowej.
