ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER
The evaluation of treatment efficacy with cyclosporine combined with another basic drug in patients with monotherapy-resistant rheumatoid arthritis

Celem pracy była ocena skuteczności skojarzenia leczenia cyklosporyną z innym lekiem modyfikującym przebieg choroby u chorych na RZS oporne na leczenie jednym lub wieloma lekami podstawowymi, dopasowanie wielkości skutecznej dawki leku u poszczególnych chorych w tym leczeniu, ocena częstości i rodzaju działań niepożądanych oraz ocena przyczyn zaprzestania terapii. Badaniami objęto 29 chorych na reumatoidalne zapalenie stawów rozpoznawane wg kryteriów ACR, u których – mimo 6-miesięcznego leczenia pełnymi dawkami minimum jednego z leków podstawowych – utrzymywały się cechy aktywnego procesu zapalnego. Wykluczono chorych uprzednio leczonych cyklosporyną, ze źle kontrolowanym nadciśnieniem i niewydolnością nerek. W chwili zakwalifikowania do badania wszyscy otrzymywali steroidy w dawce do 15 mg preparatu Encorton oraz od 1 do 3 leków podstawowych. Utrzymywano leczenie lekiem podstawowym, dodawano cyklosporynę w dawkach wzrastających od 1,5–2 mg/kg m.c. na dobę do maksymalnej 5 mg/kg m.c. na dobę. Aktywność choroby oceniano wg zmodyfikowanych kryteriów ACR. Poprawę obserwowano u 24 chorych (82,8%), z czego u 3 dużą (10,3%), u 8 umiarkowaną (27,6%) i u 13 niewielką (44,8%). Nie obserwowano poprawy u 5 chorych (17,2%). Dawka uważana za skuteczną wynosiła 100–300 mg dziennie (średnio 155 mg/24 godz., tj. 2,5–3 mg/kg. m.c. na dobę).
Leczenia zaprzestano u 48,2% chorych, najczęściej – u 24,1% – z powodu wystąpienia objawów niepożądanych. U 17,2% chorych przyczyną odstawienia był brak poprawy wczesnej lub późniejsze zaostrzenie objawów.
Wykazano, że cyklosporyna zastosowana w leczeniu skojarzonym może spowodować poprawę u chorych niewrażliwych na inne leki podstawowe. Skuteczna dawka leku wynosi ok. 2,5–3 mg/kg m.c. na dobę. Działania niepożądane, powodujące konieczność odstawienia leku, wystąpiły u co czwartego chorego i wraz z brakiem poprawy stanowiły najczęstszą przyczynę zaprzestania leczenia. Na powyższe wyniki rzutuje jednak fakt, że do badania kwalifikowani byli chorzy o ciężkim przebiegu zapalenia, opornego na inne formy terapii. W tym kontekście leczenie to należy uznać za godne szerszego stosowania.

The aim of the study was: (1) to evaluate the efficacy of the treatment with cyclosporine combined with another disease-modifying drug in RA patients who failed to respond to mono- or polytherapy; (2) to adjust an effective dose of the drug in this treatment; (3) to assess the frequency and nature of adverse effects; and (4) to find out why the therapy had been discontinued. The study comprised 29 patients suffering from rheumatoid arthritis diagnosed according to the ACR criteria, in whom an active inflammatory process continued despite the fact that for 6 months they had been treated with full doses of at least one basic drug. Subjects who had been treated with cyclosporine, with uncontrollable arterial hypertension and kidney insufficiency were not included in the study. At the time of inclusion all the subjects were given steroids at up to 15 mg of prednisolone, and one to three basic drugs. While the therapy with the basic drug was continued, cyclosporine was added in increasing doses starting from 1.5-2.0 mg/kg b.w./24h until a maximum dose of 5 mg/kg b.w./24h was reached. The disease activity was assessed according to modified ACR criteria. An improvement was observed in 24 (82.8%) patients, including 3 (10.3%) in whom the improvement was substantial, 8 (27.6%) where it was intermediate, and 13 (44.8%) – minor. Five (17.2%) patients failed to improve. The dose which was considered effective was 100-300 mg daily (mean 155 mg/24h; i.e. 2.5-3.0 mg/kg b.w./24h). The treatment was discontinued in 14 (48.2%) patients, most often (24.1%) due to adverse events. In 5 (17.2%) patients the treatment was discontinued because of lack of early improvement or delayed aggravation.
Cyclosporine used in combination has been proved to be able to improve the condition of patients who do not respond to the therapy with other basic drugs. An effective dose of the drug is about 2.5-3.0 mg/kg b.w./24h. Adverse events leading to the discontinuation of the treatment were observed in every fourth patient, and along with lack of improvement were the most frequent cause of discontinuing the treatment. These results, though, have been biased by the fact that the study comprised subjects in a severe inflammatory state resistant to other forms of therapy. Once this context is considered, this mode of treatment is worth recommending to be applied more widely.