Artykuł poglądowy
Molekularny mechanizm nieenzymatycznej glikacji białek i jej rola w cukrzycy

Hiperglikemia odgrywa decydującą rolę w patomechanizmie angiopatii cukrzycowej. Jej uszkadzające działanie następuje przez aktywację kilku szlaków metabolicznych. Jednym z nich jest nieenzymatyczna glikacja białek, czyli nieenzymatyczne przyłączenie cukrów do białek, które charakteryzują się wysoką zawartością wolnych grup aminowych. Jej efektem jest powstanie końcowych produktów zaawansowanej glikacji (AGEs). Są to produkty trwałe, o brunatnym zabarwieniu, specyficznych właściwościach i zdolności tworzenia wiązań krzyżowych między białkami. Mają one specyficzne receptory błonowe na pewnych typach komórek. Spośród białek podlegających nieenzymatycznej glikacji duże znaczenie w cukrzycy mają hemoglobina, albumina, kolagen i krystalina. Oznaczenie glikowanej hemoglobiny i albuminy jest istotne w diagnostyce hiperglikemii. Glikacja kolagenu i innych białek macierzy doprowadza u chorych na cukrzycę do sztywnienia ścian naczyń żylnych i tętniczych, natomiast glikacja krystaliny soczewki oka sprzyja wytworzeniu się katarakty. Trwają badania nad wynalezieniem leku, który zapobiegałby procesowi glikacji, ale napotykają one wiele trudności metodycznych. Stworzenie takiego leku miałoby przełomowe znaczenie w terapii cukrzycy.

Hyperglycemia plays a important role in diabetes angiopathy mechanisms. It causes damage through activation a several metabolic pathways. One of them is non-enzymic glication of proteins. This is non-enzymic association of sugars and proteins, which have large amount of free amino groups. In effect of this reaction originate advanced glication end products (AGEs). They are stable, with bronze colour, specific properties and they have capacity for making cross-links between proteins. They have specific for themselves receptors on a few types of cells membranes. Most important proteins which are bound by non-enzymic glication are: hemoglobin, albumin, collagen and crystallin. Glycated hemoglobin and glycated albumin indication is very important in hyperglycemia diagnosis. Glication of collagen and other proteins in matrix causes in diabetes stiffnes in vessel walls: in veins and also in arteries, whereas crystallin glication in eye lens causes cataract. Investigation about invention of a drug which will be preventing from non-enzymic glication still continue, but they have many methodic difficulties. Creation of this kind of medicine will be crucially for diabetes therapy.