Choroba afektywna dwubiegunowa u progu XXI w.

Choroba afektywna dwubiegunowa, w której występują okresowe zaburzenia psychiczne
o charakterze dwóch biegunów psychopatologicznych, czyli manii i depresji (melancholii) znana jest od czasów starożytności. Twórcą pojęcia melancholia jest bowiem Hipokrates, a nazwy mania – Aretajos, lekarz rzymski z II w. naszej ery. W poł. XIX w. lekarze francuscy nadali tej chorobie nazwy: folie circulaire (J. Falret) oraz folie double forme (P. Baillarger).






Prekursorem współczesnej klasyfikacji psychiatrycznej jest niemiecki psychiatra Emil Kraepelin, a podstawą do dokonanego przez niego podziału zaburzeń psychicznych stały się obserwacje kliniczne co do ich fenomenologii oraz przebiegu. W szóstej edycji podręcznika psychiatrii wydanego w 1899 r. Emil Kraepelin wyraźnie oddzielił zaburzenie maniakalno-depresyjne (manisch-depressives Irrensein) od grupy zaburzeń, którym nadał wspólną nazwę dementia praecox wskazując, że w odróżnieniu od dementia praecox choroba maniakalno-depresyjna ma przebieg okresowy, z dominacją zaburzeń nastroju i u większości chorych nawet po długim okresie trwania nie doprowadza do istotnego upośledzenia psychicznego. Do zaburzenia maniakalno-depresyjnego Kraepelin zaliczył zarówno naprzemienne stany maniakalne i depresyjne, jak i okresowe stany depresyjne oraz stany mieszane. Była to więc koncepcja unitarystyczna, do której początkowo nie włączono tylko tzw. melancholii inwolucyjnej. Gdy jednak dalsze obserwacje kliniczne wykazały, że melancholia inwolucyjna nie jest czymś odrębnym od innych zaburzeń typu maniakalno-depresyjnego, została ona dodana w następnych wydaniach podręcznika Kraepelina do manisch-depressives Irresein.

Po wyróżnieniu manisch-depressives Irresein od dementia Praecox (nazwanymi później przez Manfreda Bleulera zaburzeniami afektywnymi i schizofrenią), w historii klasyfikacji psychiatrycznej najbardziej znaczącym wydarzeniem było rozdzielenie zaburzeń afektywnych jedno- i dwubiegunowych, które miało miejsce dopiero w II połowie XX w. W roku 1966 ukazały się prace dwóch badaczy psychiatrów: J. Angsta ze Szwajcarii i C. Perrisa ze Szwecji, w których każdy z nich, niezależnie od siebie wykazał odrębny sposób występowania zaburzeń psychicznych w rodzinach pacjentów z chorobą afektywną jednobiegunową i dwubiegunową. W myśl koncepcji tych autorów, choroba afektywna dwubiegunowa...


View full text...