Małe gęste LDL - wyzwanie terapeutyczne dla statyn

Heterogenność lipoprotein osocza jest czynnikiem odzwierciedlającym różnice w ich biosyntezie, budowie i metabolizmie. Mogą być one uwarunkowane genetycznie, lecz częściej są pochodną diety, stylu życia oraz wpływów metabolicznych. Przedmiotem licznych badań jest ustalenie, czy analiza heterogenności w obrębie frakcji lipoprotein osocza ma wyższą wartość predykcyjną w ocenie zagrożenia incydentami sercowo-
-naczyniowymi w stosunku do tradycyjnych lipidowych czynników ryzyka, oraz czy jest przydatna do monitorowania terapii hipolipemizującej. Spośród lipoprotein osocza największe zainteresowanie badaczy wzbudza jedna z frakcji lipoprotein o małej gęstości (LDL) – tzw. małe gęste LDL.
Struktura i funkcja
lipoprotein osocza
Lipoproteiny osocza są sferycznymi cząstkami zbudowanymi z hydrofobowego rdzenia, bogatego w cholesterol i triglicerydy oraz z płaszcza utworzonego z apolipoprotein (białka), fosfolipidów i wolnego (niezestryfikowanego) cholesterolu. Gęstość względna oraz średnica cząstki zależą od składu chemicznego. Im większa zawartość apolipoprotein, tym mniejsza średnica cząstki (białko wykazuje duży stopień upakowania) oraz wyższa gęstość względna (białko posiada dużą masę cząsteczkową w stosunku do lipidów). Najwyższą zawartością apolipoprotein cechują się lipoproteiny o dużej gęstości (HDL), a najniższą chylomikrony (ryc. 1.).
Apolipoproteiny warunkują biosyntezę cząstek lipoprotein, umożliwiają transport lipidów w wodnym środowisku osocza, są aktywatorami i inhibitorami enzymów zaangażowanych w metabolizm lipoprotein osocza, a część z nich pełni funkcje ligandów receptorowych, dzięki czemu możliwe jest przedostawanie się cholesterolu do wnętrza komórek. Spośród apolipoprotein osocza kluczowe znaczenie odgrywa apoB-100 oraz apoA-I. Podwyższone stężenie lipoprotein zawierających apoB-100 oraz obniżone posiadających apoA-I, sprzyja progresji miażdżycy tętnic oraz rozwojowi choroby niedokrwiennej serca.
Lipoproteiny zawierające apoB-100 obejmują lipoproteiny o bardzo małej gęstości (VLDL) i ich remnanty, lipoproteiny o pośredniej gęstości (IDL), LDL oraz lipoproteinę (a). VLDL – syntetyzowane w wątrobie są głównym transporterem triglicerydów endogennych w układzie krążenia. Pod wpływem ektoenzymu śródbłonkowego – lipazy lipoproteinowej (LPL) dochodzi do hydrolizy triglicerydów zawartych w VLDL z uwolnieniem kwasów...


Pełna treść artykułu...