Poliomyelitis – epidemiologia, profilaktyka

Od 1988 r., kiedy pod patronatem WHO zastosowano rozszerzony program szczepień (Expanded Program on Immunization – EPI) liczba przypadków poliomyelitis (ostre, wiotkie porażenie – OWP) z 350 tys. w 125 państwach spadła do 500 w 10 państwach w 2001 r. (ryc. 1., 2.) [1]. Jednak w 2002 r. zanotowano na świecie zwiększoną liczbę zachorowań na poliomyelitis w porównaniu z rokiem 2001, zachorowania te miały miejsce w 7 krajach [2]. W 1988 r. spośród 51 krajów regionu Europy wg WHO, w 15 zarejestrowano 204 przypadki OWP, od 1999 r. cała Europa jest wolna od tej choroby. Ostatni przypadek wywołany rodzimym, dzikim wirusem polio zanotowano w listopadzie 1998 r. we wschodniej Turcji [3]. Od marca do maja 2001 r. zarejestrowano w Bułgarii 3 przypadki poliomyelitis u nieszczepionych dzieci. W październiku 2001 r. w Gruzji ze stolca nieszczepionego dziecka z aseptycznym zapaleniem mózgu wyizolowano dzikiego wirusa polio. We wszystkich 4 przypadkach był to typ 1 dzikiego wirusa z subkontynentu indyjskiego [4]. W odpowiedzi na zachorowania, obydwa państwa wprowadziły dodatkowe szczepienia i wzmożony nadzór; od tej pory nie notowały nowych przypadków poliomyelitis.


21 czerwca 2002 r. Europejskie Biuro Regionalne Orzekające o Eradykacji Wirusa Polio (Regional Commission for the Certification of Poiliomyelitis Eradication – RCC) orzekło, iż Europa jest wolna od lokalnego dzikiego wirusa polio [5] (ryc. 3.). W Polsce ostatni przypadek zachorowania na poliomyelitis odnotowano w 1984 r. [6, 7].
Region Europy, po kontynentach Ameryk – 1994 r. i regionie Zachodniego Pacyfiku – 2000 r. (37 państw, w tym Chiny, Australia, Nowa Zelandia, Wyspy Zachodniego Pacyfiku), jest 3. z 6 regionów WHO wolnym od dzikiego, rodzimego wirusa polio [8]. Wolne regiony nadal zagrożone są wirusem dzikim (importowanym) do czasu całkowitej jego eradykacji. Pomimo perfekcyjnie opracowanego międzynarodowego programu szczepień – na przestrzeni 12 lat – od 1988 r. – każdego roku zostało zaszczepionych 450 mln dzieci [9], w 2002 r. w porównaniu z rokiem 2001 zanotowano wzrost zachorowań na poliomyelitis (z 483 do 1 920 przypadków), w największym procencie w Indiach [10]. Z końcem 2002 r. w Indiach, Nigerii i Pakistanie nadal notowano znamienną liczbę poliomyelitis. Są to ostatnie 3 kraje, w których wirus dziki powoduje znaczną liczbę zachorowań [11]. Programy szczepień dostosowywane są do sytuacji epidemiologicznej...


View full text...