Postępowanie diabetologiczne w okresie okołooperacyjnym - współpraca z anestezjologiem i chirurgiem

Obecność cukrzycy nie może stanowić ogólnego przeciwwskazania lub ograniczenia w wykonywaniu operacji. Odwrotnie – często powinna być dodatkowym argumentem do podjęcia tego rodzaju leczenia. Dotyczy to ok. 2-milionowej subpopulacji chorych na wszystkie postacie cukrzycy w Polsce.


Rokowanie przy stosowaniu leczenia operacyjnego osób z cukrzycą jest obecnie podobne do rokowania u osób niechorujących na cukrzycę, ale przy zachowaniu dwóch warunków:

- pełnego i wnikliwego przygotowania chorych do operacji,

- spełnienia zasady operowania w ośrodku, w którym działa doświadczony zespół diabetologów i chirurgów, który może indywidualizować wybór operacji oraz postępowanie okołooperacyjne.


Założenia diabetologicznej opieki w okresie
okołooperacyjnym


Ogólnym celem specjalnego leczenia chorych na cukrzycę w okresie poprzedzającym operację, w dniu operacji i w okresie pooperacyjnym jest usunięcie lub ograniczenie wpływu operacji na nieprawidłową regulację metabolizmu i adaptację chorego powodowaną przez cukrzycę [7, 12, 26, 37]. Do stałych składników takiego wpływu operacji należą działania głodu, lęku, bólu, znieczulenia, urazu mechanicznego, leków stosowanych w tym okresie, zakażenia, bodźców wstrząsorodnych, zaostrzenia chorób dodatkowych. Osobnym problemem są wpływy hormonalne i metaboliczne hipotermii stosowanej podczas operacji kardiochirurgicznej [5, 10, 34], także szczególnie wpływy operacji położniczych [23], brzusznych [8, 15, 17], nagłych [6, 25], dotyczących aorty [38], zakażeń [22, 24].


Przygotowanie do operacji


Przed planową operacją należy przyjąć chorego do szpitala 2–3 dni wcześniej. Jest to czas, w którym:

- wykonuje się wnikliwe badanie internistyczne, a zwłaszcza stanu i wydolności układu krążenia, oddychania, nerek, krwi i obecności zakażeń,

- często zaprzestaje się podawania leków hipoglikemizujących o długim okresie działania, jak chlorpropamid, glibenklamid, insulina lente lub ultralente, zastępując je odpowiednimi lekami hipoglikemizującymi o krótkim okresie działania (najczęściej wielokrotne wstrzyknięcia małych dawek insuliny w roztworze i insulina izofanowa),

- zawsze odstawia się pochodne biguanidu – u tych chorych konieczne jest dodatkowo oznaczanie przed operacją stężenia kwasu mlekowego we krwi [32];

- optymalizuje się glikemię...


View full text...