Przegląd nowości w diagnostyce i terapii chorób neurologicznych

Stały postęp w podstawowych naukach neurologicznych (neuroscience) oraz w neurologii klinicznej jest imponujący, o czym można się przekonać niemal w każdym tygodniu, przeglądając najważniejsze czasopisma naukowe. Dzieje się tak głównie dzięki wdrażaniu nowych metod neuroobrazowania (rezonans magnetyczny; magnetic resonance imaging – MRI) oraz za sprawą coraz bardziej błyskotliwych odkryć w zakresie neurobiologii molekularnej. Oczywiście nie wszystkie odkrycia naukowe mogą zostać od razu wykorzystane w praktyce klinicznej, a zwłaszcza w leczeniu chorych. W tym krótkim artykule przypomnimy jedynie niektóre z najważniejszych wydarzeń naukowych, których byliśmy świadkami w ciągu ostatnich dwóch lat. Ograniczymy się do przeglądu nowości w diagnostyce i terapii głównych chorób neurologicznych, takich jak: udar mózgu, stwardnienie rozsiane, stwardnienie boczne zanikowe, choroba Alzheimera, choroba Parkinsona oraz choroby nerwowo-mięśniowe.

Jeśli chodzi o ostatnie odkrycia naukowe, które już teraz można uznać za najnowsze osiągnięcia praktyczne w neurologii, w pierwszej kolejności należy wymienić nowe metody terapeutyczne w chorobach mózgowo-naczyniowych (udar mózgu) oraz w stwardnieniu rozsianym (multiple sclerosis – SM).

Udar mózgu

Pod koniec 2009 r. wyniki dużego badania z randomizacją (ECASS III) udowodniły, że okno czasowe dla trombolizy dożylnej przy użyciu rtPA (alteplaza) może być powiększone do 4,5 godz. Jest to bardzo duży postęp, gdyż odsetek chorych z ostrym udarem niedokrwiennym, którzy mogli skorzystać z leczenia trombolitycznego, był dotychczas stosunkowo mały (< 5%), a w Polsce wynosił nawet poniżej 3%. Wydłużone okno czasowe o 1,5 godz. dla dożylnego stosowania alteplazy powinno zwiększyć dostępność tego leczenia, którego celem jest wczesna reperfuzja w obszarze świeżego niedokrwienia mózgu. Autorzy ostatniej metaanalizy wyników 8 kontrolowanych prób klinicznych (randomized controlled trial – RCT) z zastosowania dożylnej trombolizy po raz kolejny potwierdzili, że korzystny efekt alteplazy zależy od czasu i jest największy w pierwszych 90 min od początku udaru, kiedy szansa na wyleczenie wynosi 36% [1]. W następnych 90 min prawdopodobieństwo wyleczenia obniża się do 18%, podczas gdy pod koniec zaakceptowanego okna czasowego (270 min) wynosi już tylko 9% [1]. Po raz pierwszy zwrócono również uwagę na potencjalne niebezpieczeństwo stosowania alteplazy po 4,5 godz. od początku udaru. Stwierdzono mianowicie zwiększoną...


View full text...