Rehabilitacja foniatryczna głosu – ogólne zasady

Podstawowym objawem zaburzeń głosu jest zmiana jego barwy określana jako chrypka, która może mieć różny stopień nasilenia. Każda zmiana barwy głosu uwarunkowana jest: 1) niepełnym zamknięciem głośni w cyklu fonacyjnym, 2) wzmożoną sztywnością
śluzówkowego pokrycia fałdu głosowego, 3) brakiem zrównoważenia pomiędzy fałdami głosowymi co do masy i napięcia.






W codziennej praktyce lekarskiej często wymiennie nazywa się zmianę barwy głosu chrypką (raucidas) lub dysfonią. W interpretacji foniatrycznej dysfonia jest pojęciem szerszym, obejmującym wszystkie odchylenia od fizjologicznych mechanizmów fonacji [10].

Zaburzenia głosu mogą być spowodowane zmianami organicznymi w obrębie głośni, które najczęściej asymetrycznie zmieniają nie tylko masę fałdu głosowego, ale też zniekształcają jego właściwości biomechaniczne. Przykładem jest naciek nowotworowy fałdu głosowego, który znosi fizjologiczną przesuwalność błony śluzowej pokrywającej fałd głosowy w stosunku do jego podłoża [7, 10]. Lekarz domowy nie powinien leczyć chrypki bez oceny specjalistycznej krtani powyżej 3 tyg.

W czynnościowych zaburzeniach głosu dochodzi zazwyczaj do dyskoordynacji fonacyjno-oddechowo-artykulacyjnej, przy jednoczesnym zmiennym napięciu mięśni wewnętrznych krtani w czasie fonacji.
Rehabilitację głosu można zdefiniować jako próbę przywrócenia głosu do takiego stanu, który spełni zawodowe, socjalne i emocjonalne potrzeby chorego, przy uwzględnieniu jego realnych możliwości. W niektórych przypadkach przywrócenie w pełni normalnego głosu nie jest możliwe. Dotyczy to głównie chorych po niektórych zabiegach mikrochirurgicznych na krtani, rozległych urazach krtani czy też po zabiegach chirurgicznych na krtani z powodu nowotworu. W takich przypadkach celem rehabilitacji foniatrycznej jest uzyskanie głosu o jak najlepszych parametrach w ramach anatomicznych i czynnościowych możliwości chorego przy maksymalnym zmobilizowaniu narządu głosu [1, 9, 11].

Pomimo ciągłych modyfikacji metod rehabilitacji pewne zasady postępowania pozostają wspólne dla wszystkich metod:
1) rehabilitacja głosu musi przebiegać przy ścisłej współpracy i przy zaufaniu chorego do lekarza prowadzącego ćwiczenia;
2) rehabilitację głosu należy dostosować do każdego indywidualnego przypadku. Pomimo że ogólne zasady pozostają takie same, należy w każdym przypadku...


View full text...