Szczepienia przeciwko poliomyelitis - teraźniejszość i przyszłość

Nowym program szczepień ochronnych na rok 2003 wprowadził kolejne zmiany w zakresie szczepień przeciwko poliomyelitis. Nie tylko pierwsza dawka, jak dotychczas, ale także druga podawana jest w postaci szczepionki inaktywowanej. Zaniechano również podawania dawki przypominającej dzieciom 11-letnim. W poniższym artykule przedstawiono powody wprowadzenia tych modyfikacji w programie szczepień, a także dalsze perspektywy szczepień przeciwko poliomyelitis oraz uwagi praktyczne, ważne dla lekarza rodzinnego.
Wstęp
Sukcesy w opanowaniu chorób zakaźnych przy pomocy szczepień ochronnych powodują, że coraz częściej używa się słów eliminacja choroby i eradykacja. O eliminacji choroby zakaźnej mówi się wtedy, gdy występują wyłącznie zachorowania sporadyczne, niepowiązane ze sobą, a krążącego zarazka nie stwierdza się w materiale pobranym od zdrowych ludzi, chociaż drobnoustrój nadal występuje w środowisku. Eradykacja oznacza natomiast, że nie występują zachorowania na daną chorobę, a obecności zarazka nie stwierdza się ani wśród zdrowych ludzi, ani też w środowisku. Przyjęto, że o eradykacji można mówić, gdy drobnoustrój zostanie zlikwidowany na całym świecie.
poliomyelitis będzie najprawdopodobniej drugą po ospie prawdziwej chorobą, która dzięki stosowaniu szczepień ochronnych ulegnie eradykacji. W 1988 roku podczas 41. Zgromadzenia Światowej Organizacji Zdrowia ogłoszono rezolucję dotyczącą likwidacji polio, zakładając osiągnięcie eradykacji w roku 2000. Mimo ogromnego postępu w wielu krajach termin ten okazał się jednak nierealny. Kolejny wyznaczono na rok 2005 i aby cel został osiągnięty, przedstawiciele Global Polio Eradication Initiative ustalili w maju 2003 roku plan intensyfikacji prowadzonej akcji eradykacyjnej w 7 krajach, w których polio nadal występuje oraz w 6 zagrożonych tą chorobą. Jednocześnie zasugerowano ograniczenie działań w 93 krajach, w których nie notuje się zachorowań [1].

Masowe szczepienia ochronne przeciwko polio wprowadzono po raz pierwszy w USA w roku 1955, uzyskując spadek liczby zachorowań z ponad 20 tys. do ok. 100 rocznie na początku lat 60. W Polsce w roku 1951 zarejestrowano 3 060 zachorowań na poliomyelitis, a w 1952 roku – 2 083. Kolejna epidemia tej choroby wystąpiła w roku 1958 – stwierdzono wówczas w Polsce 6 090 przypadków polio. Od jesieni 1957 roku...


View full text...