Zapalenia błony śluzowej gardła, krtani i tchawicy

Gardło jest nieparzystą cewą mięśniowo-błoniastą, rozciągającą się od podstawy czaszki do przełyku i krtani. Pod względem topograficznym wyróżniamy część nosową, ustną i krtaniową. W swej części przedniej posiada połączenie z jamą nosa, jamą ustną oraz z krtanią i przełykiem. Błona śluzowa pokrywająca od wewnątrz gardło w części nosowej pokryta jest nabłonkiem wielorzędowym migawkowym, w części ustnej i krtaniowej nabłonkiem wielowarstwowym płaskim nierogowaciejącym, a poniżej w obrębie krtani i tchawicy – nabłonkiem oddechowym.






W obrębie części ustnej i nosowej znajdują się liczne skupiska tkanki chłonnej, które występują pod postacią skupioną, zwaną migdałkami lub jako rozproszone grudki chłonne, które mogą układać się w pasma, skupiska lub jako leżące samotnie w obrębie błony śluzowej. To skupienie tkanki chłonnej nazywane pierścieniem chłonnym Waldeyera spełnia zasadniczą rolę w rozwoju odpowiedzi immunologicznej poprzez:

- wczesne rozpoznawanie antygenu,

- prezentowanie go komórkom immunokompetentnym,

- inicjację wielu procesów składających się na odpowiedź komórkową i humoralną.

Jest to możliwe dzięki obecności w błonie śluzowej komórek nabłonkowych, dendrycznych, makrofagów, czyli tzw. komórek APC, które prezentują antygen limfocytom. Limfocyty wnikają następnie w głąb tkanki chłonnej, gdzie przekazują otrzymaną z APC informację, co prowadzi do pobudzenia i proliferacji odpowiednich limfocytów. Namnożone limfocyty T powracają na powierzchnię błony śluzowej, gdzie wraz z innymi komórkami układu fagocytarnego odpowiadają za odpowiedź komórkową. Pobudzone limfocyty B zaczynają produkować przeciwciała typu IgA, które wydzielane na powierzchni błon śluzowych i w ślinie tworzą odpowiedź humoralną.
Schorzenia zapalne w obrębie gardła mogą dotyczyć błony śluzowej lub tkanki chłonnej pierścienia Waldeyera. Najczęściej jednak mamy do czynienia z postaciami mieszanymi. W przypadku stanu zapalnego błony śluzowej w obrębie gardła, należy brać pod uwagę możliwość występowania tych samych zmian chorobowych jednocześnie w krtani i tchawicy. Jest to spowodowane budową anatomiczną, a w szczególności ciągłością błony śluzowej pokrywającej wnętrze tych narządów, co przyczynia się do szybkiego szerzenia się stanu zapalnego zarówno na drodze zstępującej, jak i wstępującej. Z tych to powodów, przystępując do badania, a następnie leczenia,...


View full text...