Niepowikłane i powikłane zakażenia układu moczowego - przyczyny, profilaktyka

Zakażenia są najczęstszą chorobą układu moczowego, a układ moczowy jawi się jako drugie, po układzie oddechowym, miejsce rozwoju drobnoustrojów u człowieka. Podstawowe podziały zakażeń układu moczowego (z.u.m.) uwzględniają zakażenia ostre, przewlekłe, swoiste, nieswoiste, nawracające, powikłane, niepowikłane. Z klinicznego punktu widzenia, zwłaszcza urologicznego, ważne jest rozważanie zakażeń jako zmian zapalnych 2 układów – moczowego i płciowego – nie tylko z powodu łączności anatomicznej.







Biorąc pod uwagę ten aspekt wyróżnia się następujące postacie: zapalenie cewki moczowej, pęcherza, moczowodu, odmiedniczkowe nerek, zakażone wodonercze, roponercze, czyrak gromadny nerki, ropień nerki, ropień okołonerkowy, posocznicę moczową, wstrząs septyczny, zapalenie stercza, pęcherzyków nasiennych, najądrza, jądra, ropień okołocewkowy, zgorzel moszny Poumiera. Najistotniejszy, praktyczny podział, to podział na zakażenia niepowikłane (proste), powikłane (wtórne).

W ciągu ponad 130 lat, które upłynęły od fundamentalnej obserwacji Pasteura, który udowodnił, że mocz może podtrzymywać wzrost bakterii, dokonał się olbrzymi postęp w wyjaśnieniu przyczyny, leczeniu, zapobieganiu z.u.m. Częstość występowania z.u.m. wzrasta z wiekiem, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn i jest wyraźnie większa u kobiet, z wyjątkiem okresu noworodkowego, co najlepiej ilustruje podana za Mulhollandem ryc.

Wyraźny wzrost zakażeń obserwuje się u kobiet w okresie aktywności seksualnej i po klimakterium. U mężczyzn po 50. roku życia wzrost związany jest z chorobami gruczołu krokowego. Zakażenia układu moczowego są najczęstszą (ok. 40 proc.) formą zakażeń szpitalnych. W zdecydowanej większości czynnikiem etiologicznym są bakterie Gram-ujemne pochodzące z flory jelitowej, ze znaczną przewagą pałeczki okrężnicy, która odpowiedzialna jest za 4/5 zakażeń niepowikłanych i połowę powikłanych. Niewielki procent zakażeń powodują bakterie Gram-dodatnie, rzadko beztlenowe, prątki gruźlicy. Wzrasta natomiast liczba zakażeń układu moczowego grzybami. Drobnoustroje wnikają do układu moczowego 3 drogami, wstępującą przez cewkę moczową, krwionośną i limfatyczną. Droga zstępująca po zakażeniu krwiopochodnym nerki, dalej przez układ kielichowo-miedniczkowy, moczowód do dolnych dróg moczowych i układu płciowego charakterystyczna jest dla zakażenia gruźliczego.

Dominującą drogą dla...


Pełna treść artykułu...