eISSN: 2450-4459
ISSN: 2450-3517
Lekarz POZ
Bieżący numer Archiwum Artykuły zaakceptowane O czasopiśmie Suplementy Bazy indeksacyjne Prenumerata Kontakt Zasady publikacji prac
Panel Redakcyjny
Zgłaszanie i recenzowanie prac online
3/2020
vol. 6
 
Poleć ten artykuł:
Udostępnij:

Podstawowe zasady dezynfekcji oraz postępowania medycznego u chorych z ranami przewlekłymi podczas udzielania świadczeń pozaszpitalnych w czasie pandemii COVID-19. Konsensus Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran. Wytyczne postępowania w ramach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS) dla lekarzy, pielęgniarek i położnych realizujących świadczenia u pacjentów z ranami

Beata Mrozikiewicz-Rakowska
1
,
Arkadiusz Jawień
2
,
Maciej Sopata
3
,
Maria T. Szewczyk
4
,
Izabela Kuberka
5
,
Marta Bakowska
6
,
Paulina Mościcka
4
,
Irena Samson
7
,
Zofia Augusewicz
8

  1. Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych, Warszawski Uniwersytet Medyczny
  2. Katedra i Klinika Chirurgii Naczyniowej i Angiologii, Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
  3. Pracownia Leczenia Ran Przewlekłych, Katedra i Klinika Medycyny Paliatywnej, Hospicjum Palium, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu
  4. Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego i Leczenia Ran Przewlekłych, Katedra Pielęgniarstwa Zabiegowego, Collegium Medicum w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
  5. Zakład Chorób Układu Nerwowego, Katedra Pielęgniarstwa Klinicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
  6. Specjalistyczny Ośrodek Leczenia Ran i Zespołu Stopy Cukrzycowej Magma-Med, Rzeszów
  7. Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych, Gdańsk
  8. Oddział Chirurgii Ogólnej, Copernicus PL sp. z o.o., Gdańsk
Data publikacji online: 2020/09/22
Plik artykułu:
- podstawowe zasady.pdf  [0.22 MB]
Pobierz cytowanie
 
 
Pandemia COVID-19 nakłada na nas obowiązek minimalizowania ryzyka transmisji infekcji wywołanych wirusem SARS-CoV-2. Z uwagi na konieczność ograniczania kontak­tów z pacjentami przebywającymi w domach ważne jest umożliwienie przeprowadzania wizyt i udzielania porad lekarskich i pielęgniarskich z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych lub innych systemów łączności, o ile czasowe zaniechanie świadczeń wykonywanych osobiście w domu pacjentów nie zagraża pogorszeniem stanu zdrowia podopiecznych. Dotyczy to szczególnie pacjentów z ranami, którzy wymagają częstszych niż inni wi­zyt. Nowoczesne systemy przekazu informacji mogą zwiększyć szanse na wygojenie ran poprzez umożliwienie teoretycznie nieograniczonej liczby wizyt, a w obecnej dobie w istotny sposób ograniczyć ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2 i ułatwiać izolację osób mogących zarażać wirusem innych, a także rozwiewać obawy podopiecznych dotyczące ich sytuacji zdrowotnej. Należy bezwzględnie pamiętać o indywidualnym po­dejściu do każdego pacjenta, mając na uwadze dane związane z dynamicznymi zmiana­mi sytuacji epidemiologicznej.

Zmniejszenie ryzyka zakażenia krzyżowego przez chorych wymagających opieki medycznej

Wizyta domowa

Planowanie wizyty

Każda planowana wizyta domowa powinna być poprzedzona kontaktem telefonicznym i przeprowadzeniem wywiadu epidemiologicznego dotyczącego wirusa SARS-CoV-2 w celu oceny ryzyka COVID-19 i podjęcia ostatecznej decy­zji o wizycie domowej lub w gabinecie. Wywiad powinien obejmować najistotniej­sze informacje:
– Czy w okresie ostatnich 14 dni ktoś z domowników przebywał w rejonie transmisji koronawirusa? (lista krajów jest publikowana codziennie na stronie www.gis.gov.pl)
– Czy w okresie ostatnich 14 dni pacjent miał kontakt z osobą, u której zostało potwierdzone zakażenie koronawirusem?
– Czy u pacjenta (lub u osób wspólnie z nim mieszkających) występują następujące objawy: gorączka powyżej 38°C, uporczywy kaszel, uczucie duszności? U pacjentów pozostających w kwarantannie, izolowanych w warunkach domowych należy odstąpić od udzielenia świadczenia i przeprowadzić konsultację zdalnie, o ile czasowe zaniechanie świadczeń wykonywanych osobiście nie zagraża pogorszeniem stanu zdrowia podopiecznych.

Zasady postępowania podczas wizyty domowej

– Należy uzyskać od pacjenta świadomą zgodę na przeprowadzenie wizyty pielęgniarki/położnej w domu wraz ze zgodą na wiążące się z tym zwiększone ryzyko zakażenia COVID-19.
– Należy poinformować pacjenta o konieczności wywietrzenia pomieszczenia, w którym będzie się odbywała wizyta (30 min przed planowaną wizytą).
– W pomieszczeniu w czasie wizyty powinien przebywać tylko pacjent, któremu udzielane jest świadczenie.
– Drzwi w pomieszczeniach powinny zostać otwarte w celu minimalizacji kontaktu z powierzchniami.
– Przed przystąpieniem do wizyty należy zdezynfekować powierzchnie, takie jak klamki, blaty itp., a przed wejściem pozostawić czerwone worki na odpady.
– Jeśli pozwalają na to warunki sanitarne, umyć ręce wodą z mydłem, a następnie je zdezynfekować.
– Personel medyczny powinien być w pełnym wyposażeniu ochronnym: fartuch, gogle/okulary medyczne/przyłbica, maseczka chirurgiczna lub przeciwwirusowa, rękawiczki, środki do dezynfekcji rąk i szybkiej dezyn­fekcji powierzchni.
– Przygotować miejsce do zmiany opatrunku poprzez położenie serwety i wyłożenie na nią potrzebnego sprzętu.
– Po zakończonej wizycie zdjąć środki ochrony w sposób bezpieczny i wyrzucić do pojemnika/worka na odpady.
– Ponownie założyć rękawiczki i zdezynfekować podręczny sprzęt me­dyczny i inne dotykane przedmioty (stetoskop, telefon, ciśnieniomierz, pieczątka, długopis).
– Po zakończonej wizycie, jeśli pozwalają na to warunki sanitarne, należy umyć ręce wodą z mydłem, a następnie je zdezynfekować.
– Podczas wizyty obowiązuje zasada „nic poniżej łokcia” (żadnych zegarków, pierścionków, bransoletek itp.), włosy powinny być upięte. Zalecany minimalny zestaw środków ochrony indywidualnej do opieki nad pacjentami z podejrzeniem lub potwierdzonym COVID-19
– maski FFP2, FFP3 lub KN95,
– gogle/okulary medyczne/przyłbica,
– wodoodporny fartuch z długimi rękawami lub jednorazowy plastikowy fartuch,
– rękawice jednorazowe (min. 4 pary),
– worki na odpady medyczne (min. 3),
– środek do dezynfekcji rąk,
– środek do dezynfekcji powierzchni.

Wizyta w przychodni lub w gabinecie

Planowanie wizyty

W sytuacjach wymagających konsultacji bezpośredniej, aby zminimalizować ryzyko zakażenia krzyżowego, należy umówić wizytę na określoną godzinę i dostosować środki ochrony w gabinecie dla personelu medycznego i pacjenta. W widocznym miej­scu należy umieścić instruktaż, jak dezynfekować ręce i bezpiecznie zdjąć maseczkę.

Zasady postępowania podczas wizyty w przychodni lub w gabinecie

– Należy uzyskać od pacjenta świadomą zgodę na przeprowadzenie pierw­szorazowej wizyty w gabinecie oraz na wiążące się z tym zwiększone ryzyko zakażenia COVID-19.
– Pacjent po wejściu do przychodni powinien zdezynfekować ręce i założyć maseczkę jednorazową.
– Po konsultacji lekarskiej pacjent powinien wyrzucić maseczkę do specjalnie ozna­czonego kosza i zdezynfekować ręce.
– Wyposażenie personelu medycznego: kombinezon jednorazowy/far­tuch jednorazowy, maseczka z filtrem HP/maseczka chirurgiczna, gogle/przyłbica/okulary medyczne, rękawiczki jednorazowe.
– Po zbadaniu pacjenta należy zdezynfekować rękawice, zdjąć środki ochrony indywidualnej i ponownie zdezynfekować ręce.
– W gabinecie należy zdezynfekować powierzchnie (blat biurka, klamki, kozetka, krzesło itp.) oraz podręczny sprzęt (stetoskop, telefon itp.) przy użyciu preparatów do szybkiej dezynfekcji powierzchni, zgodnie z zaleceniami producenta.
– Na koniec pracy we wszystkich pomieszczeniach powinna być prze­prowadzona dezynfekcja powierzchni poziomych i pionowych (podłogi, ściany) przy użyciu środków myjąco-dezynfekujących, które są skuteczne w stosunku do bakterii, grzybów i wirusów w czasie do 5 min.

Podstawowy zestaw i zasady podczas wykonywania opatrunku

– płyn do dezynfekcji rąk na bazie etanolu o stężeniu > 70% bez zawartości glicerolu, ponieważ zmniejsza on skuteczność bójczą (zalecenia WHO),
– rękawiczki jednorazowe (jałowe/niejałowe),
– nożyczki metalowe,
– narzędzia chirurgiczne (w razie potrzeby),
– jałowa serweta/podkład,
– jałowa gaza lub inny specjalistyczny materiał oczyszczający ranę,
– przylepiec włókninowy lub opaska samoprzylepna do podtrzymania opatrunku,
– płyn do oczyszczania rany – lawaseptyk (zgodnie z Konsensusem prof. A. Kramera),
– płyn do dezynfekcji rany – antyseptyk (zgodnie z Konsensusem prof. A. Kramera),
– środki do pielęgnacji skóry niezaburzające jej integralności,
– opatrunki specjalistyczne aplikowane zgodnie z fazą gojenia rany,
– pojemnik i/lub worek na odpady medyczne.

Ważne

W celu zapobiegania wtórnym zakażeniom zaleca się wymianę rękawiczek na poszczególnych etapach zmiany opatrunku oraz każdorazową dezynfekcję rąk.

Szybka dezynfekcja powierzchni:

– gotowe preparaty na bazie alkoholu (> 60%) w postaci nasączonych chusteczek lub w rozpylaczu, gotowe preparaty na bazie kwasu nadoctowego.

Dezynfekcja narzędzi:

– środki wykorzystywane do dezynfekcji narzędzi – zarówno manualnej, jak i maszynowej – powinny spełniać kryteria, które są potrzebne do zapobiegania i likwidacji wirusa SARS-CoV-2.
1. Hui DS, Azhar El, Madani TA, et al. The continuing 2019-nCoV epidemie threat of novel coronaviru­ses to global health – The latest 2019 novel coronavirus outbreak in Wuhan, China. Int J Infect Dis 2020; 91: 264-266.
2. Fehr AR, Perlman S. Coronaviruses: an overview of their replication and pathogenesis. Methods Mol Biol 2015; 1282: 1-23.
3. World Health Organization (WHO). Infection prevention and control during health care when novel coronavirus (nCoV) infection is suspected. Interim guidance. 2020. WHO/2019-nCoV/IPC/v2020.1.
4. Robert Koch-lnstitut (RKI). Empfehlungen des RKI für die Hygienemaßnahmen und Infektionskontrolle bei Patienten mit Pneumonien verursacht durch ein neuartiges Coronavirus (nCoV) aus Wuhan, China. 2020. https://wvAy.rki.de/DE/Content/lnfAZ/N/Neuartiqes Coronayirus/Hygienehtml.
5. Robert Koch-lnstitut (RKI). Empfehlungen des Robert Koch-lnstitutes fur die HygienemaBnahmen und Infektionskontrolle bei Patienten mit Schwerem Akutem Respiratorischem Syndrom (SARS). 2015. https:/,1vw/.rki.de/DE/Content/lnfektyKrankenhaushyqiene/Erreqer ausgewaehlt/SARS/SARS pdf. pdf? blob=publicationFile.
6. European Committee for Standardization. European Standard EN 14885: Chemical disinfectants and antiseptics – Application of European Standards for Chemical disinfectants and antiseptics. Brussels 2018.
7. European Committee for Standardization. European Standard EN 14476: Chemical disinfectants and antiseptics – Quantitative suspension test for the evaluation of virucidal activity in the medical area – Test method and requirements (Phase 2 / Step 1). Brussels 2019.
8. COVID-19 – zapobieganie i leczenie. The First Affiliated Hospital, Zhejiang University School of Medici­ne (FAHZU). Publikacja zgodna z doświadczeniem klinicznym 2020.
9. https://nipip.pl/wp-content/uploads/2020/03/za%C5%82.4.PPE-dla-medyka.pdf.
10. Kramer A, Dissemond J, Kim S, et al. Consensus on Wound Antisepsis: Update 2018. Skin Pharmacol Physiol 2018; 31: 28-58.
This is an Open Access journal, all articles are distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0). License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.