Polskiej onkologii potrzeba ośrodków komplementarnych
Autor: Mariusz Bryl
Data: 05.05.2016
Źródło: KG/MB
Działy:
Wywiad tygodnia
Aktualności
O korzyściach wynikających z leczenia skojarzonego oraz znaczeniu kompleksowości leczenia pacjentów onkologicznych mówi prof. Marek Durlik dyrektor Centralnego Szpitala Klinicznego MSW w Warszawie oraz kierownik komitetu naukowego zbliżającego się Sympozjum pt.: Nowotwory Układu Pokarmowego. Profesor zdradza również jakie unikalne tematy pojawią się w programie tego wydarzenia.
- Już po raz czwarty odbędzie się sympozjum naukowe poświęcone nowotworom układu pokarmowego. Głównym tematem będą postępy skojarzonego leczenia nowotworów układu pokarmowego. To dosyć młoda metoda leczenia złośliwych zaawansowanych nowotworów układu pokarmowego. Co zadecydowało o takim doborze wiodącego zagadnienia?
- Od wielu lat zajmujemy się leczeniem nowotworów układu pokarmowego, zwłaszcza nowotworów trzustki, ale też nowotworów przełyku, żołądka, dróg żółciowych, wątroby czy jelita grubego. Należy pamiętać, iż nowotwory układu pokarmowego są bardzo częstymi nowotworami. Wyniki ich leczenia – poza nowotworami trzustki – poprawiły się.
Niedawno gościliśmy grupę ekspertów-chirurgów z największego ośrodka leczenia raka w USA – z The University of Texas MD Anderson Cancer Center – na czele z prof. Jasonem Flemingiem. Ośrodek ten może pochwalić się znakomitymi wynikami właśnie w leczeniu raka trzustki. Nasz szpital także specjalizuje się m.in. w leczeniu tego nowotworu. Warto nadmienić, iż w ciągu ostatnich 10 lat wykonaliśmy ponad 1500 operacji resekcji trzustki. Tylko około 20 proc. tych nowotworów kwalifikuje się do leczenia operacyjnego. Pozostałe przypadki podlegały formom leczenia paliatywnego. Światełkiem w tunelu jest wydzielenie grupy guzów granicznie resekcyjnych (Borderline Resectable Tumor), czyli guzów, które są miejscowo zaawansowane i np. naciekają naczynia oraz nie są możliwe do usunięcia w pierwszym rzucie leczenia chirurgicznego. Guzy te wymagają leczenia eoadjuwantowego tj. za pomocą chemioterapii i radioterapii. Po półrocznej weryfikacji dokonuje się wyboru pacjentów, którzy najbardziej mogą skorzystać z leczenia operacyjnego. Okazuje się, że duża grupa tych chorych około 30-40 proc., która pierwotnie była nieresekcyjna staje się pacjentami resekcyjnymi po zastosowaniu leczenia skojarzonego. Indywidualne podejście do pacjenta, zaproponowanie optymalnej terapii jest niezwykle ważne. By omówić złożoność tego tematu zaprosiliśmy specjalistów z różnych dziedzin m.in. z zakresu radioterapii, onkologii, chemioterapii, gastrologii. Trzeba pamiętać, że gastrolodzy zajmują się diagnostyką i to oni kierują pacjentów do chirurgów. To oni, jako pierwsi mają kontakt z tą grupą pacjentów. Ważnym ogniwem są także lekarze medycyny rodzinnej.
- Podczas sympozjum będzie podkreślana także waga kompleksowości leczenia. Na co położone zostaną akcenty?
- By leczenie miało sens niezwykle istotnym jest, żeby pacjent na każdym etapie miał zapewnioną kompleksowość leczenia. Chodzi o to, aby lekarz, który opiekuje się pacjentem mógł zaplanować mu optymalną diagnostykę, leczenie operacyjne, chemioterapię, radioterapię, rehabilitację i kontrole. Nie może być tak, że pacjent z skierowaniem w ręku pozostaje sam, szuka dla siebie miejsca, puka do różnych drzwi, po czym okazuje się, że może podjąć leczenie np. za pół roku. W przypadku raka trzustki czas odgrywa kluczową rolę. Dlatego jest potrzeba tworzenia ośrodków komplementarnych, takich jak MD Anderson Cancer Center, w którym pacjentowi oferuje się kompleksowe leczenie, łącznie z psychoterapią. My jesteśmy przygotowani do takiej roli, już wdrażamy kompleksową opiekę. W planach mamy uruchomienie radioterapii. Dlatego też w ramach sympozjum wprowadziliśmy nowy moduł tematyczny poświęcony radioterapii.
- Słuchacze dostaną „pigułkę” najnowszej wiedzy m.in. na temat postępów w diagnostyce molekularnej, innowacyjnych lekach onkologicznych czy innowacyjnych technikach radioterapii. Proszę przybliżyć, o czym będzie mowa?
- Będziemy m.in. rozmawiać o nowych technikach w radioterapii, które obecnie są na topie, czyli o tzw. radiochirurgii. To metoda leczenia chorób nowotworowych, która pozwala na bardzo precyzyjne kierowanie wiązki promieniowania w konkretne miejsce guza. W takim gronie warto także powiedzieć o niekiedy kontrowersyjnych terapiach guzów, jak np. przy pomocy Nano-Knife. Uważam, że warto i należy w gronie ekspertów leczących określone nowotwory przedyskutować tego rodzaju kwestie. Pacjentom proponowane są różne terapie, o wielu pacjenci wiedzą sami i dopytują lekarzy. Przy szybkim postępie metod diagnostyczno-leczniczych ważnym jest organizowanie konferencji multidyscyplinarnych. Zwłaszcza w obszarze onkologii powinniśmy rozmawiać, nie tylko i wyłącznie w gronie wąskich specjalistów.
Konferencja to coś więcej, niż teoretyczne eksperckie wykłady. Będzie też część o charakterze praktycznym.
Ta część zostanie poświęcona prezentacji przypadków klinicznych związanych z omawianą tematyką połączona z dyskusją. Przedstawione zostaną ciekawe, nowe i intrygujące problemowo przypadki dotyczące nowotworów przełyku, jelita grubego, żołądka i trzustki. Omawiać je będą eksperci spoza naszego ośrodka, m.in. z Bydgoszczy, Olsztyna. Słuchacze będą mogli zastanowić się, jakie opcje terapeutyczne zaproponowaliby danemu pacjentowi i skonfrontować je z rozwiązaniem, które zostało przyjęte w danym przypadku. Eksperci wytłumaczą, dlaczego wybrali takie, a nie inne.
- Sympozjum Naukowe Nowotwory Układu Pokarmowego jest cyklicznym edukacyjnym wydarzeniem naukowym. Co dla pana – jako członka komitetu naukowego tego wydarzenia – jest najistotniejsze, co jest wyróżnikiem sympozjum?
- Najważniejsze, to podkreślenie znaczenia interdyscyplinarnej opieki nad chorym onkologicznie. Bez współdziałania wielu specjalistów opieka nad pacjentem niejednokrotnie pozostawia wiele do życzenia. Niestety często chorzy trafiają do nas już z zaawansowaną chorobą nowotworową, bo „ktoś” po drodze nie podjął decyzji w odpowiednim czasie, nie skierował na leczenie do właściwego miejsca czy pozostawił pacjenta samego sobie. Nasze spotkanie jest dla lekarzy, w tym dla lekarzy rodzinnych oraz dla lekarzy uczących się, tj. dla wszystkich, którzy mają kontakt z pacjentem – jeszcze zanim zajmie się nim specjalista – i muszą mu doradzić jak postąpić, gdzie się zgłosić. Nie bez znaczenia jest ośrodek do którego kieruje się pacjenta z uwagi na wyniki leczenia, o czym należy bezwzględnie pamiętać.
Rozmawiała: Kamilla Gębska
- Od wielu lat zajmujemy się leczeniem nowotworów układu pokarmowego, zwłaszcza nowotworów trzustki, ale też nowotworów przełyku, żołądka, dróg żółciowych, wątroby czy jelita grubego. Należy pamiętać, iż nowotwory układu pokarmowego są bardzo częstymi nowotworami. Wyniki ich leczenia – poza nowotworami trzustki – poprawiły się.
Niedawno gościliśmy grupę ekspertów-chirurgów z największego ośrodka leczenia raka w USA – z The University of Texas MD Anderson Cancer Center – na czele z prof. Jasonem Flemingiem. Ośrodek ten może pochwalić się znakomitymi wynikami właśnie w leczeniu raka trzustki. Nasz szpital także specjalizuje się m.in. w leczeniu tego nowotworu. Warto nadmienić, iż w ciągu ostatnich 10 lat wykonaliśmy ponad 1500 operacji resekcji trzustki. Tylko około 20 proc. tych nowotworów kwalifikuje się do leczenia operacyjnego. Pozostałe przypadki podlegały formom leczenia paliatywnego. Światełkiem w tunelu jest wydzielenie grupy guzów granicznie resekcyjnych (Borderline Resectable Tumor), czyli guzów, które są miejscowo zaawansowane i np. naciekają naczynia oraz nie są możliwe do usunięcia w pierwszym rzucie leczenia chirurgicznego. Guzy te wymagają leczenia eoadjuwantowego tj. za pomocą chemioterapii i radioterapii. Po półrocznej weryfikacji dokonuje się wyboru pacjentów, którzy najbardziej mogą skorzystać z leczenia operacyjnego. Okazuje się, że duża grupa tych chorych około 30-40 proc., która pierwotnie była nieresekcyjna staje się pacjentami resekcyjnymi po zastosowaniu leczenia skojarzonego. Indywidualne podejście do pacjenta, zaproponowanie optymalnej terapii jest niezwykle ważne. By omówić złożoność tego tematu zaprosiliśmy specjalistów z różnych dziedzin m.in. z zakresu radioterapii, onkologii, chemioterapii, gastrologii. Trzeba pamiętać, że gastrolodzy zajmują się diagnostyką i to oni kierują pacjentów do chirurgów. To oni, jako pierwsi mają kontakt z tą grupą pacjentów. Ważnym ogniwem są także lekarze medycyny rodzinnej.
- Podczas sympozjum będzie podkreślana także waga kompleksowości leczenia. Na co położone zostaną akcenty?
- By leczenie miało sens niezwykle istotnym jest, żeby pacjent na każdym etapie miał zapewnioną kompleksowość leczenia. Chodzi o to, aby lekarz, który opiekuje się pacjentem mógł zaplanować mu optymalną diagnostykę, leczenie operacyjne, chemioterapię, radioterapię, rehabilitację i kontrole. Nie może być tak, że pacjent z skierowaniem w ręku pozostaje sam, szuka dla siebie miejsca, puka do różnych drzwi, po czym okazuje się, że może podjąć leczenie np. za pół roku. W przypadku raka trzustki czas odgrywa kluczową rolę. Dlatego jest potrzeba tworzenia ośrodków komplementarnych, takich jak MD Anderson Cancer Center, w którym pacjentowi oferuje się kompleksowe leczenie, łącznie z psychoterapią. My jesteśmy przygotowani do takiej roli, już wdrażamy kompleksową opiekę. W planach mamy uruchomienie radioterapii. Dlatego też w ramach sympozjum wprowadziliśmy nowy moduł tematyczny poświęcony radioterapii.
- Słuchacze dostaną „pigułkę” najnowszej wiedzy m.in. na temat postępów w diagnostyce molekularnej, innowacyjnych lekach onkologicznych czy innowacyjnych technikach radioterapii. Proszę przybliżyć, o czym będzie mowa?
- Będziemy m.in. rozmawiać o nowych technikach w radioterapii, które obecnie są na topie, czyli o tzw. radiochirurgii. To metoda leczenia chorób nowotworowych, która pozwala na bardzo precyzyjne kierowanie wiązki promieniowania w konkretne miejsce guza. W takim gronie warto także powiedzieć o niekiedy kontrowersyjnych terapiach guzów, jak np. przy pomocy Nano-Knife. Uważam, że warto i należy w gronie ekspertów leczących określone nowotwory przedyskutować tego rodzaju kwestie. Pacjentom proponowane są różne terapie, o wielu pacjenci wiedzą sami i dopytują lekarzy. Przy szybkim postępie metod diagnostyczno-leczniczych ważnym jest organizowanie konferencji multidyscyplinarnych. Zwłaszcza w obszarze onkologii powinniśmy rozmawiać, nie tylko i wyłącznie w gronie wąskich specjalistów.
Konferencja to coś więcej, niż teoretyczne eksperckie wykłady. Będzie też część o charakterze praktycznym.
Ta część zostanie poświęcona prezentacji przypadków klinicznych związanych z omawianą tematyką połączona z dyskusją. Przedstawione zostaną ciekawe, nowe i intrygujące problemowo przypadki dotyczące nowotworów przełyku, jelita grubego, żołądka i trzustki. Omawiać je będą eksperci spoza naszego ośrodka, m.in. z Bydgoszczy, Olsztyna. Słuchacze będą mogli zastanowić się, jakie opcje terapeutyczne zaproponowaliby danemu pacjentowi i skonfrontować je z rozwiązaniem, które zostało przyjęte w danym przypadku. Eksperci wytłumaczą, dlaczego wybrali takie, a nie inne.
- Sympozjum Naukowe Nowotwory Układu Pokarmowego jest cyklicznym edukacyjnym wydarzeniem naukowym. Co dla pana – jako członka komitetu naukowego tego wydarzenia – jest najistotniejsze, co jest wyróżnikiem sympozjum?
- Najważniejsze, to podkreślenie znaczenia interdyscyplinarnej opieki nad chorym onkologicznie. Bez współdziałania wielu specjalistów opieka nad pacjentem niejednokrotnie pozostawia wiele do życzenia. Niestety często chorzy trafiają do nas już z zaawansowaną chorobą nowotworową, bo „ktoś” po drodze nie podjął decyzji w odpowiednim czasie, nie skierował na leczenie do właściwego miejsca czy pozostawił pacjenta samego sobie. Nasze spotkanie jest dla lekarzy, w tym dla lekarzy rodzinnych oraz dla lekarzy uczących się, tj. dla wszystkich, którzy mają kontakt z pacjentem – jeszcze zanim zajmie się nim specjalista – i muszą mu doradzić jak postąpić, gdzie się zgłosić. Nie bez znaczenia jest ośrodek do którego kieruje się pacjenta z uwagi na wyniki leczenia, o czym należy bezwzględnie pamiętać.
Rozmawiała: Kamilla Gębska
Przegląd Gastroenterologiczny
