Artykuł oryginalny
Czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych u osób z cukrzycą i rozpoznaną chorobą niedokrwienną serca kierowanych na koronarografię – ocena wiedzy pacjentów

Wstęp : Choroba wieńcowa u pacjentów z cukrzycą wiąże się z gorszym rokowaniem w porównaniu z pacjentami z chorobą wieńcową bez cukrzycy. Identyfikacja czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i leczenie zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (PTK) i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) może się przyczynić do poprawy rokowania w tej grupie pacjentów.

Cel pracy : Ocena występowania czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i przestrzegania zasad profilaktyki wtórnej u pacjentów z cukrzycą kierowanych na koronarografię z powodu choroby niedokrwiennej serca. Oceniono także wiedzę tej grupy pacjentów na temat znajomości czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Materiał i metody : W badaniu wzięło udział 121 chorych, w tym 41 (33,88%) kobiet i 80 (66,12%) mężczyzn, z cukrzycą typu 2 i stabilną chorobą wieńcową skierowanych na badanie koronarograficzne. Wszyscy pacjenci byli już wcześniej leczeni z powodu choroby niedokrwiennej serca. Uzyskano dane z wywiadu, analizy badań laboratoryjnych przy przyjęciu, pomiary ciśnienia tętniczego. Wszyscy pacjenci wypełnili ankietę dotyczącą czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Wyniki : Na podstawie wywiadu nadciśnienie tętnicze rozpoznano u 95,87% badanych pacjentów z cukrzycą i chorobą wieńcową. Otyłość (BMI > 30 kg/m²) stwierdzono u połowy pacjentów. Zalecane przez PTK i PTD wartości stężenia cholesterolu całkowitego osiągnęło 65,29% badanych, cholesterolu frakcji LDL < 100 mg/dl – 64,46%, LDL < 70 mg/dl – ok. 30%, trójglicerydów (TG) – 50,5%. U dużego odsetka kobiet (65,85%) stężenie cholesterolu HDL było < 50 mg/dl, w grupie mężczyzn obniżone wartości cholesterolu HDL (< 40 mg/dl) stwierdzono u 57,50% pacjentów. Co dziesiąty pacjent palił tytoń. Połowa badanych oceniła swoją wiedzę na temat czynników ryzyka i powikłań chorób sercowo-naczyniowych jako niewielką. Tylko co piąta osoba uważa, że cukrzyca ma wpływ na rozwój chorób układu krążenia.

Wnioski : Należy położyć większy nacisk na edukację pacjentów z cukrzycą na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych i możliwości leczniczych.

Introduction : Coronary artery disease in diabetic patients is connected with worse prognosis in comparison with patients who have coronary artery disease but no diabetes. Identification of coronary artery disease risk factors and treatment in accordance with the guidelines of Polish Cardiological and Diabetic Associations may contribute to the improved prognosis in this group of patients.

Aim : To evaluate the incidence of coronary artery disease risk factors and to obey the rules of secondary prevention in diabetic patients who are referred to coronary angiography due to ischaemic heart disease. The aim was also to estimate the knowledge of those patients whether they are familiar with risk factors of coronary artery disease or not.

Material and methods : In the trial were involved 121 patients including 41 (33.88%) women and 80 (66.12%) men with type 2 diabetes and stable coronary artery disease referred to coronary angiography procedure. All of these patients had previously been treated due to ischaemic heart disease . The data was received based on the interview with the patients as well as the analysis of laboratory tests at admission and the measurement of arterial blood pressure. All patients completed the survey of coronary artery disease risk factors.

Results : Based on the interview hypertension was found in 95.87% of the patients with diabetes and coronary artery disease. Obesity (BMI > 30 kg/m²) was found in half of these patients. Total cholesterol concentration values recommended by PTK and PTD reached 65.29%, cholesterol LDL < 100 mg/dl – 64.46%, LDL < 70 mg/dl – ok. 30%. In a high percentage of women (65.85%), HDL cholesterol < 50 mg/dl while in men the value of HDL cholesterol (< 40 mg/dl) was found in 57.50% of patients. Every tenth patient smoked tobacco. Half of the patients evaluated their knowledge of risk factors as well as complications in coronary artery disease as rather little. Only every fifth patient believes that diabetes has influence on the development of coronary artery diseases.

Conclusions : There should be more pressure on educating patients with diabetes as for prevention of coronary artery disease risk factors and treatment possibilities.