Gas station heroin – szkodliwe używanie tianeptyny na podstawie opisu przypadku

Tianeptyna jest unikatowym lekiem przeciwdepresyjnym o charakterystycznym profilu działania. Wyjątkowe działanie tianeptyny wynika ze wzmacniania wychwytu zwrotnego serotoniny, modulacji układu glutaminergicznego i promowania neuroplastyczności, a także powinowactwa do receptora opioidowego µ. Tianeptynę przez wiele lat uważano za lek o niskim potencjale uzależniającym, jednak nowe doniesienia opisujące jej wpływ na receptor opioidowy µ sugerują istotne ryzyko uzależnienia fizycznego, szczególnie u pacjentów stosujących dawki przekraczające zalecenia lekarskie. Doniesienia o pacjentach nadużywających leku i objawach odstawiennych przy próbie redukcji dawki są coraz liczniejsze. Sytuacja prawna tianeptyny na świecie jest niejednoznaczna – w niektórych krajach nie jest ona zarejestrowana jako lek. Rośnie również liczba ostrzeżeń dotyczących nieprawidłowego używania tej substancji. W artykule opisano przypadek pacjenta z początkowo dobrą reakcją na lek, która niestety szybko się pogorszyła. W efekcie pacjent stosował dawki znacznie przekraczające zalecenia medyczne. Próby odstawienia tianeptyny wiązały się z trudnymi do zniesienia objawami odstawiennymi. W praktyce klinicznej podczas stosowania tianeptyny istotne są psychoedukacja pacjentów dotycząca ryzyka nadużywania substancji oraz szczegółowy wywiad.

Tianeptine is a unique antidepressant with a distinctive mechanism of action. The distinctive effects of tianeptine result from its enhancement of serotonin reuptake, modulation of the glutamatergic system, and promotion of neuroplasticity, as well as its affinity for the µ-opioid receptor. For many years, tianeptine was considered a drug with low addictive potential; however, new reports describing its interaction with the µ-opioid receptor suggest a significant risk of physical dependence, particularly in patients using doses that exceed medical recommendations. Reports of patients abusing the drug and experiencing withdrawal symptoms during dose reduction have become increasingly common. The legal status of tianeptine worldwide remains ambiguous – in some countries, it is not registered as a medication. There is also a growing number of warnings regarding its improper use. In the presented case, a patient initially responded well to the treatment; however, the effect quickly diminished, leading the patient to take doses far exceeding medical recommendations. Attempts to discontinue the drug were associated with severe withdrawal symptoms. In clinical practice, when treating patients with tianeptine, psychoeducation regarding the risk of substance misuse and a thorough medical history are essential.