Modyfikacje stylu życia u osób z ADHD – przegląd literatury z komentarzem Sekcji Kształcenia Specjalizacyjnego Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego

Zagadnienie siedzącego trybu życia w kontekście ADHD

Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization – WHO) aktywność fizyczna to każdy ruch ciała związany z pobudzeniem mięśni szkieletowych i wymagający wydatku energetycznego. Obejmuje nie tylko sport i rekreację, lecz także czynności wykonywane w pracy czy w domu. Zarówno umiarkowana, jak i intensywna aktywność fizyczna wpływa pozytywnie na ogólny stan zdrowia, m.in. redukując ryzyko rozwoju cukrzycy, zespołu metabolicznego, chorób układu krążenia czy chorób nowotworowych, a jednocześnie zmniejszając śmiertelność w populacji ogólnej. Zalecany poziom aktywności przez WHO dla osób dorosłych to 150 min tygodniowo umiarkowanej aktywności fizycznej lub 75 min tygodniowo intensywnej aktywności fizycznej [1]. Za wysiłek fizyczny uważa się zaplanowaną, uporządkowaną, powtarzalną (regularną) i celową aktywność fizyczną podejmowaną w celu poprawy lub utrzymania jednego lub więcej elementów sprawności fizycznej [2].
Globalne dane wskazują, że ok. 1/3 dorosłej populacji jest niewystarczająco aktywna fizycznie, co stanowi istotny wzrost w kontekście rozpowszechnienia siedzącego trybu życia określonego w 2000 r. na poziomie 23,4% populacji światowej. Według badań aktywność fizyczna poniżej norm jest częstsza u kobiet, ale widać wyraźne różnice geograficzne w tym zakresie – w Europie Środkowo-Wschodniej aktywność fizyczna mężczyzn i kobiet kształtuje się na podobnym poziomie. Co ważne, we wszystkich regionach zmniejszona aktywność fizyczna była notowana w największym odsetku w najstarszych grupach wiekowych, a analiza dowodów epidemiologicznych pokazuje, że największe korzyści zdrowotne można uzyskać poprzez zwiększenie aktywności fizycznej wśród osób, u których jej poziom jest najniższy [3]. Badania z 2016 r. wykazały również, że ponad 80% dzieci i młodzieży w wieku 11–17 lat uczęszczających do szkół nie spełnia aktualnych zaleceń dotyczących codziennej aktywności fizycznej [4]. Metaanaliza z 2017 r. ujawniła, że osoby z ciężkimi chorobami psychicznymi (schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa, depresja) podejmują znacznie mniej aktywności fizycznej tygodniowo niż reszta populacji i rzadziej spełniają wytyczne WHO dotyczące 150 min aktywności o umiarkowanej intensywności tygodniowo [5]. Badanie z 2023 r. przeprowadzone na włoskiej populacji pacjentów z zaburzeniami ze spektrum schizofrenii potwierdziły u nich niższy ogólny poziom aktywności fizycznej w porównaniu ze...


View full text...