Umiejętność szybkiego nazywania i jej związek z czytaniem w grupie dzieci polskojęzycznych z dysleksją

Cel pracy: Ocena umiejętności szybkiego nazywania i jej związku z czytaniem w grupie dzieci polskojęzycznych z dysleksją.

Materiał i metody: W badaniach wzięło udział 25 dzieci z dysleksją (9–12 lat) oraz 32 dzieci o prawidłowym rozwoju umiejętności czytania (9–12 lat). Do oceny szybkiego nazywania znanych bodźców wzrokowych, przetwarzania fonologicznego oraz umiejętności czytania wykorzystano narzędzia: Test Szybkiego Nazywania (TSN), Nieznany Język (NJ) oraz Czytanie Sensownych Słów V (CSS5).

Wyniki Tempo nazywania dzieci polskojęzycznych z dysleksją było istotnie wolniejsze niż tempo nazywania grupy kontrolnej. Deficyt szybkiego nazywania występował istotnie częściej w grupie klinicznej. Umiejętność szybkiego nazywania odgrywała najważniejszą rolę w przewidywaniu tempa czytania, natomiast świadomość fonologiczna była najważniejszym predyktorem poprawności czytania uczniów z dysleksją. Odmienny wzorzec zależności pomiędzy szybkim nazywaniem, świadomością fonologiczną a poszczególnymi umiejętnościami czytania może być argumentem, że procesy leżące u podłoża szybkiego nazywania są przynajmniej częściowo niezależne od procesów fonologicznych. Charakter bodźców (obrazowe, alfanumeryczne i przemieszane) stosowanych w poszczególnych zadaniach TSN wpływał istotnie na efektywność wykonania testu. Nazywanie bodźców obrazowych (przedmioty i kolory) było najtrudniejsze, natomiast nazywanie bodźców alfanumerycznych (cyfry i litery) było dla badanych dzieci zadaniem najprostszym.

Wnioski: Wyniki wspierają hipotezę podwójnego deficytu w dysleksji, która wskazuje na związek trudności w czytaniu z dwoma odrębnymi deficytami: deficytem fonologicznym i szybkiego nazywania.

Aim of the study: To evaluate the ability of rapid naming and its relationship to reading in Polish-speaking children with dyslexia.

Material and methods: Twenty-five children with dyslexia (aged 9-12) and 32 good readers participated in the study (aged 9-12). We used the tests for rapid automatized naming, phonological skills and single word reading.

Results: The dyslexic children performed significantly slower than controls on rapid naming-speed. Rapid naming deficit occurred significantly more frequently in the clinical group.The ability of rapid naming was the most important predictor of reading rate, whereas phonological awareness was the most important predictor of reading accuracy in children with dyslexia. A different pattern of relationships between rapid naming, phonological awareness and various reading skills may be an argument that the processes underlying rapid naming and phonological processes are at least partially independent. The nature of stimuli (figural, alphanumeric and mixed) used in each task of the rapid automatized naming test significantly affects the efficiency of the test. Naming figural material (objects and colors) was the most difficult, whereas naming alphanumeric material (numbers and letters) was the easiest task for the dyslexic and control group.

Conclusions: Our results confirm the double-deficit hypothesis of dyslexia, which indicates the relationship between reading difficulties and two separate deficits: phonological deficit and rapid naming deficit.