Rozległa choroba Bowena twarzy – leczenie skojarzone

Wprowadzenie. Jedną z najczęściej diagnozowanych grup nowotworów u człowieka są nowotwory skóry. Przedinwazyjną formą raka kolczystokomórkowego jest choroba Bowena. Występuje w postaci pojedynczych lub mnogich ognisk, które mogą się lokalizować na skórze każdej okolicy ciała. Najczęściej ma postać dobrze odgraniczonej, owalnej plamy pokrytej niewielkim strupem. Czynnikami ryzyka są: promieniowanie słoneczne i rentgenowskie, immunosupresja oraz zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego.

Cel pracy. Przedstawienie przypadku rozległej choroby Bowena, która wymagała leczenia skojarzonego.

Opis przypadku. W pracy przedstawiono przypadek rozległej choroby Bowena zlokalizowanej na skórze twarzy u 86-letniej pacjentki. Ze względu na trudną lokalizację i dużą powierzchnię zmiany zastosowano terapię skojarzoną: laser CO₂, terapię fotodynamiczną i imikwimod. Uzyskano zadowalający efekt terapeutyczny i kosmetyczny.

Wnioski. Rozległa choroba Bowena może wymagać zastosowania terapii skojarzonej w celu osiągnięcia zadowalających efektów.

Introduction. The most commonly diagnosed cancer group in humans is cancers of the skin. One pre‑invasive form of squamous cell carcinoma is Bowen's disease. It manifests in the form of single or multiple lesions, which may be located on the skin of any part of the body. Most often it appears in the form of a well-demarcated, oval patch covered with a small crust. Risk factors are immunosuppression, exposure to arsenic, HPV viruses, solar radiation and X-rays.

Objective. Presentation of a case of extensive Bowen’s disease, in which combined therapy methods had to be used.

Case report. In this paper we present a case of extensive Bowen's disease of the face in an 86-year-old female patient. Due to the difficult location and a large lesion, the combined therapy was used: CO₂ laser, photodynamic therapy and imiquimod. Satisfactory results were achieved.

Conclusions. In extensive Bowen’s disease in order to remove it and achieve a satisfactory cosmetic effect, combined therapy may be necessary.