1. World Health Organization. Antimicrobial Resistance. 2023 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/antimicrobial-resistance.
2.
Center for Disease Control and Prevention. How Antimicrobial Resistance Happens. 2022 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.cdc.gov/drugresistance/about/how-resistance-happens.html.
3.
World Health Organization. Top Ten Threats to the Global Public Health. 2019 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.who.int/news-room/spotlight/ten-threats-to-global-health-in-2019.
4.
Institute for Health Metrics and Evaluation. Antimicrobial resistance (AMR). 2019 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.healthdata.org/research-analysis/health-risks-issues/antimicrobial-resistance-amr.
5.
United Nations Environment Programme. Bracing for Superbugs: Strengthening environmental action in the One Health response to antimicrobial resistance [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.unep.org/explore-topics/chemicals-waste/what-we-do/emerging-issues/antimicrobial-resistance-global-threat.
6.
Olender A. Co to są patogeny alarmowe i dlaczego są tak niebezpieczne? 2019 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.gov.pl/attachment/2be9009b-cc6a-4e70-999b-5cddf518a3b4 (in Polish).
7.
Jonas OB, Irwin A, Berthe FCJ, et al. Drug-resistant infections: a threat to our economic future (Vol. 2): final report (English). HNP/Agriculture Global Antimicrobial Resistance Initiative Washington D.C.: World Bank Group. 2017 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://documents.worldbank.org/en/publication/documents-reports/documentdetail/323311493396993758/final-report.
8.
European Commission, Public Health. AMR: a major European and Global Challenge. 2017 [cited 16.02.2024]. Avail-able from URL: https://health.ec.europa.eu/system/files/2020-01/amr_2017_factsheet_0.pdf.
9.
Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów. Jedno zdrowie [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://korld.nil.gov.pl/odpornosc-na-antybiotyki-2/jedno-zdrowie/ (in Polish).
10.
Ministerstwo Zdrowia. Uchwała nr 20/2022 z dnia 30.03.2022 i załącznik nr 1 do uchwały nr 20/2022 rady ds. Zdrowia Publicznego. 2022 [cited 16.02.2024]. Available from URL: //www.gov.pl/web/zdrowie/rada-do-spraw-zdrowia-publicznego (in Polish).
11.
European Commission. A European One Health Action Plan against Antimicrobial Resistance (AMR). 2017 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://health.ec.europa.eu/system/files/2020-01/amr_2017_action-plan_0.pdf.
12.
Fleming A. On the antibacterial action of cultures of a Penicillium, with special reference to their use in the isolation of B. influenzae. Br J Exp Pathol 1929; 10(3): 226–236.
13.
Schatz A, Bugie E, Waksman SA. Streptomycin, a substance exhibiting antibiotic activity against gram-positive and gram-negative bacteria. Proceedings of the Society for Experimental Biology and Medicine 1944: 66–69.
14.
Hutchings M, Truman AW, Wilkinson B. Antibiotics: past, present and future. Curr Opin Microbiol 2019; 51: 72–80.
15.
Nobel Prize Organization. Sir Alexander Fleming – Facts [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.nobelprize.org/prizes/medicine/1945/fleming/facts/.
16.
Stivers T. Managing Patient Pressure to Prescribe Antibiotics in the Clinic. Paediatr Drugs 2021; 23(5): 437–443.
17.
European Commission. Tackling Antimicrobial Resistance in a One Health Approach. 2023 [cited 16.02.2024]. Avail-able from URL: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/fs_23_1848.
18.
Babicki M. Racjonalna antybiotykoterapia w przebiegu infekcji górnych dróg oddechowych – zalecenia a perspektywa pacjenta. Analiza wyników badania IPSOS 2022. Lekarz POZ 2022; 8(6): 439–443.
19.
Machowska A, Stålsby Lundborg C. Drivers of Irrational Use of Antibiotics in Europe. Int J Environ Res Public Health 2018; 16(1): 27.
20.
Sachdev C, Anjankar A, Agrawal J. Self-Medication with Antibiotics: An Element Increasing Resistance. Cureus 2022; 14(10): e30844, doi: 10.7759/cureus.30844.
21.
World Health Organisation. Library of AMR national action plans [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.who.int/teams/surveillance-prevention-control-AMR/national-action-plan-monitoring-evaluation/library-of-national-action-plans.
22.
WHO, UN, FAO, WOAH. Tracking AMR Country Self-Assessment Survey (TrACSS) – 2022 Country Report for Poland. 2022 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://cdn.who.int/media/docs/default-source/antimicrobial-resistance/amr-spc-npm/tracss/2022/antimicrobial-resistance-tracss-pol-2022-country-profile.pdf?sfvrsn=b5d60716_4&download=true).
23.
The Organization for Economic Cooperation and Development. Embracing a One Health Framework to Fight Antimi-crobial Resistance – Poland. 2023 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.oecd.org/poland/One-Health-Framework-to-Fight-AMR-in-POL.pdf.
24.
European Commission. Proposal for a COUNCIL RECOMMENDATION on stepping up EU actions to combat antimicrobial resistance in a One Health approach. 2023 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:52023DC0191.
25.
Mulchandani R, Wang Y, Gilbert M et al. Global trends in antimicrobial use in food-producing animals: 2020 to 2030. PLOS Glob Public Health 2023; 3(2): e0001305, doi: 10.1371/journal.pgph.000130526.
26.
Naczelna Izba Kontroli. NIK o stosowaniu antybiotyków w hodowli zwierząt (w woj. lubuskim) – raport NIK „Wyko-rzystywanie antybiotyków w produkcji zwierzęcej w województwie lubuskim. 2018 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/rolnictwo/nik-o-stosowaniu-antybiotykow-w-nbsp-hodowli-zwierzat-w-nbsp-woj-lubuskim.html (in Polish).
27.
Gawryjołek K. Antibiotics in agriculture – application, threats and legal regulations. Polish J Agron 2021; 47: 10–21.
28.
Krajowy Ośrodek Referencyjny ds. Lekowrażliwości Drobnoustrojów. Monitorowanie oporności na antybiotyki [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://korld.nil.gov.pl/odpornosc-na-antybiotyki-2/raporty-korld/ (in Polish).
29.
World Health Organisation. World Antimicrobial Awareness Week (WAAW) will now be World AMR Awareness Week. 2023 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.who.int/news/item/06-06-2023-world-antimicrobial-awareness-week-(waaw)-will-now-be-world-amr-awareness-week.
30.
Bańska J, Bielecka E, Bysiek J, et al. Wielokierunkowa strategia zapobiegania rozprzestrzeniania się pałeczek z rodziny Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy (CPE) w podmiotach leczniczych m.st. Warszawy. 2018 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://antybiotyki.edu.pl/wp-content/uploads/2019/02/Post%C4%99powanie-CPE_M.st_.Warszawa.pdf (in Polish).
31.
Narodowy Program Ochrony Antybiotyków. Antybiotykooporność: zagrożenie dla zdrowia publicznego – materiał prasowy Europejskiego Dnia Wiedzy o Antybiotykach (18 listopada). 2017 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.antybiotyki.edu.pl/edwa/pdf/EDWA2017_material_prasowy.pdf (in Polish).
32.
Parlament. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. 2008 nr 234 poz. 1570). Available from URL: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20082341570/U/D20081570Lj.pdf (in Polish).
33.
Ministerstwo Zdrowia. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie listy czynników alarmowych, rejestrów zakażeń szpitalnych i czynników alarmowych oraz raportów o bieżącej sytuacji epidemiologicznej szpitala (Dz.U. 2011 nr 294 poz. 1741). Available from URL: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20112941741 (in Polish).
34.
Parlament. Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (Dz.U. 2015 poz. 1916). Available from URL: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20150001916 (in Polish).
35.
European Comission, Public Health. Działania UE w sprawie oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://health.ec.europa.eu/antimicrobial-resistance/eu-action-antimicrobial-resistance_pl (in Polish).
36.
Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej. Rosnąca antybiotykooporność a leczenie infekcji gardła w gabinecie lekarza POZ. 2022 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://ptmr.info.pl/rosnaca-antybiotykoopornosc-a-leczenie-infekcji-gardla-w-gabinecie-lekarza-poz/ (in Polish).
37.
Fundacja Obywatele Zdrowo Zaangażowani. Antybiotykooporność – i co dalej? 2023 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://infekcje.mp.pl/wiadomosci/336053,antybiotykoopornosc-i-co-dalej (in Polish).
38.
Ministerstwo Zdrowia. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 czerwca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. 2022 poz. 1293). Available from URL: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220001293 (in Polish).
39.
Royal College of General Practitioners. Antimicrobial resistance. 2014 [cited 16.02.2024]. Available from URL: https://www.rcgp.org.uk/representing- you/policy-areas/antimicrobial-resistance.
40.
Bassetti S, Tschudin-Sutter S, Egli A, et al. Optimizing antibiotic therapies to reduce the risk of bacterial resistance. Eur J Intern Med 2022; 99: 7–12.