Czas snu a ryzyko zespołu metabolicznego – badanie przekrojowe

Wprowadzenie: Stwierdzono, że obok tradycyjnych elementów stylu życia, takich jak dieta i aktywność fizyczna, dodatkowym czynnikiem zaangażowanym w procesy metaboliczne, funkcje hormonów i homeostazę energetyczną jest sen.

Cel pracy: Zbadanie zależności między deklarowanym czasem snu a ryzykiem wystąpienia zespołu metabolicznego (MetS) i jego komponentów u mężczyzn i u kobiet.

Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 10 367 osób w wieku od 37 do 66 lat. Przyjęto definicję zespołu metabolicznego opracowaną przez Międzynarodową Federację Diabetologiczną (IDF). Do oceny ryzyka (OR) MetS i jego komponentów zastosowano regresję logistyczną. Jako poziom referencyjny przyjęto sen trwający 7–8 godzin w nocy.

Wyniki: Nie stwierdzono zależności między krótkim czasem snu (≤ 6 h) a ryzykiem wystąpienia MetS. Długi czas snu (≥ 9 h) wiązał się z większym ryzykiem rozwoju MetS jedynie w modelu nieadiustowanym (OR = 1,12). Po adiustacji na zmienne zakłócające odnotowano istotną zależność między długim trwaniem snu a większym ryzykiem wystąpienia otyłości brzusznej u ogółu badanych (OR = 1,16) oraz u mężczyzn (OR = 1,22). U kobiet większe ryzyko wystąpienia podwyższonego stężenia glukozy wiązało się zarówno z krótkim (OR = 1,08), jak i z długim czasem snu (OR = 1,12).

Wnioski: Badanie nie potwierdziło istnienia zależności między nieadekwatnym czasem snu a ryzykiem wystąpienia MetS zdefiniowanym wg kryteriów IDF. Długość snu była jednak związana z niektórymi komponentami MetS. Niezbędne jest przeprowadzenie dalszych, najlepiej długofalowych badań w tym zakresie.

Introduction: It has been stated that besides the traditional elements of lifestyle such as diet and physical activity, an additional factor, namely sleep, is involved in metabolic processes, hormonal functions, and energy homeostasis.

Aim of the research: To examine relationships between self-reported sleep duration and the risk of metabolic syndrome (MetS) and its components, both for men and women.

Material and methods: The study involved 10,367 individuals, aged 37 to 66 years. The definition of MetS applied in this paper was developed by the International Diabetes Federation (IDF). Logistic regression was applied to assess the risk (odds ratio – OR) of MetS and its components.

Results: There was no relationship observed between short sleep duration (≤ 6 h) and the risk of MetS. Long sleep duration (≥ 9 h) was connected with a higher risk of MetS only in the unadjusted model (OR = 1.11). After adjusting for confounders, a significant association was found between long sleep duration and a higher risk of abdominal obesity in the test group as a whole (OR = 1.16), as well as in the men in the group (OR = 1.22). In women, both with short (OR = 1.08) and long (OR = 1.12) sleep duration, the risk of increased concentration of glucose was found.

Conclusions: Our study did not confirm the existence of an association between inadequate sleep duration and the risk of MetS, defined in accordance with IDF criteria. Sleep duration, however, is connected with some of the MetS components. It is therefore necessary to conduct further, long-term tests in this regard.