Czy program Moje Zdrowie zmienia standard opieki nad pacjentem metabolicznym?

Wprowadzenie

Program Moje Zdrowie wprowadzony przez Ministerstwo Zdrowia w maju 2025 r. ma za zadanie profilaktykę chorób przewlekłych i ich wcześniejsze wykrywanie poprzez regularne bilanse zdrowia osób dorosłych (20.–49. roku życia co 5 lat, od 50. roku życia co 3 lata). Bilans traktuje zdrowie pacjenta w sposób holistyczny, jednak szczególny nacisk został położony na zaburzenia kardiologiczne i metaboliczne: z kręgu zespołu sercowo-nerkowo-metabolicznego (cardio-renal-metabolic – CRM).
Choroby układu krążenia i powikłania zaburzeń metabolicznych pozostają kluczowymi przyczynami zgonów w Polsce. W zespole CRM problemy metaboliczne (m.in. choroba otyłościowa, stan przedcukrzycowy i cukrzyca) wpływają na ryzyko rozwoju przewlekłej choroby nerek (PChN) i niewydolności serca. To prowadzi do wielu powikłań i wysokiego odsetka zdarzeń sercowo-naczyniowych (zawały serca, udary mózgu). Jednocześnie dostępne jest w Polsce optymalne postępowanie farmakologiczne, w tym z zastosowaniem analogów GLP-1/GIP oraz (w istotnej części wypadków refundowanych) inhibitorów SGLT2.
Pierwszym stadium zespołu CRM są nieprawidłowości związane z tkanką tłuszczową (nadwaga, otyłość, zwiększony obwód talii). Na kolejnych etapach rozwijają się stan przedcukrzycowy, cukrzyca, PChN, metaboliczna choroba wątroby, niewydolność serca, choroba niedokrwienna serca oraz ich powikłania.

Moje Zdrowie a wyzwania związane z zespołem CRM

Skuteczne diagnozowanie schorzeń z kręgu zespołu CRM wymaga wsparcia systemowego lekarzy POZ. Konieczne jest wzmocnienie działań prewencyjnych i wczesnego wykrywania, które jest kluczowe dla zmiany trajektorii przebiegu schorzeń. Wymaga to powszechnego dostępu do narzędzi diagnostycznych, a potem dobrego dostępu do interwencji. Takie działania zalecają zarówno międzynarodowe towarzystwa naukowe (np. KDIGO w obszarze chorób nerek, WONCA w obszarze medycyny rodzinnej), jak i grupy ekspertów. Program profilaktyczny Moje Zdrowie może być skutecznym narzędziem do wykrywania ryzyka metabolicznego, sercowo-naczyniowego i wreszcie diagnozowania chorób, zwłaszcza na ich wczesnych etapach.

Co wiemy o naszych pacjentach w POZ?

Niestety należy przyznać, że niewiele. Badania Sekcji Naukowej Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej wskazują wyraźnie na obecność zaburzeń gospodarki węglowodanowej, otyłości czy zespołu metabolicznego nawet u ok. 30% pacjentów objętych Programem Profilaktyki Chorób Układu Krążenia (ChUK)...


Pełna treść artykułu...