Możliwości prewencji retinopatii u chorych na cukrzycę – stanowisko ekspertów pod patronatem Polskiego Towarzystwa Lipidologicznego

Tłumaczenie artykułu: Banach M, Surma S, Dzida G i wsp. The prevention opportunities of retinopathy in diabetic patients – position paper endorsed by the Polish Lipid Association. Arch Med Sci 2024; 20: 1754-1769.

Złowieszczy duet: cukrzyca i otyłość

Rozpowszechnienie cukrzycy typu 2 stopniowo się zwiększa, co jest związane przede wszystkim z rosnącą liczbą osób z chorobą otyłościową. W Polsce w latach 1975–2016 odsetek osób z chorobą otyłościową istotnie wzrósł – z ok. 11% do ponad 25% [1]. W badaniu LIPIDOGRAM2015, przeprowadzonym wśród pacjentów POZ, występowanie cukrzycy oceniono na 18% w populacji mężczyzn i 12% w populacji kobiet [2]. Szacuje się, że ok. 2 mld ludzi ma nadwagę, a jedna trzecia z nich choruje na otyłość [3, 4]. W samym 2019 r. liczba zgonów związanych z otyłością wyniosła 5 mln [5]. Przewiduje się, że do 2030 r. co druga osoba dorosła w Stanach Zjednoczonych będzie chorowała na otyłość, a blisko jedna czwarta będzie miała jej ciężką postać [6]. Podobnie alarmujące dane dotyczą Polski: odsetek osób z nadwagą wynosi 32,2% wśród dorosłych kobiet, 46,8% dorosłych mężczyzn, 18,3% chłopców oraz 19,2% dziewczynek. W badaniu LIPIDOGRAM2015 występowanie nadwagi oceniono na 45% w populacji mężczyzn i 37% w populacji kobiet [2]. Z kolei na otyłość w Polsce choruje 18,1% dorosłych kobiet, 20,1% dorosłych mężczyzn, 17,6% chłopców oraz 9,4% dziewczynek [7]. W badaniu LIPIDOGRAM2015 występowanie otyłości oceniono na 38,5% w populacji mężczyzn i 32% w populacji kobiet [2]. Prognozy Światowej Federacji Otyłości (World Obesity Federation) dotyczące rozpowszechnienia otyłości z 2022 r. wskazują, że do 2030 r. 1 na 5 kobiet i 1 na 7 mężczyzn będą chorowali na otyłość [8]. Należy podkreślić, że z chorobą otyłościową związanych jest ponad 200 różnych powikłań, natomiast do najczęstszych przyczyn chorobowości i śmiertelności należą choroby układu sercowo-naczyniowego [9, 10].
Do najpoważniejszych konsekwencji otyłości należą insulinooporność, aterogenna dyslipidemia, stan przedcukrzycowy, a w konsekwencji cukrzyca i jej powikłania [11]. W 2021 r. na świecie na cukrzycę chorowało 529 mln osób (średnie rozpowszechnienie na świecie: 6,1%). Cukrzyca typu 2 stanowi 96% przypadków tej choroby. Prognozy wskazują, że w 2040 r. liczba chorych na cukrzycę na świecie przekroczy 1,31 mld [12]. W latach 2021–2045 odsetek chorych na cukrzycę na świecie zwiększy się aż o 46%. W Europie w 2021 r. liczba chorych na cukrzycę wynosiła 61 mln, w 2030 r....


Pełna treść artykułu...