Możliwości zastosowania psychodelików w medycynie paliatywnej

W ostatnich latach obserwuje się rosnące zainteresowanie leczeniem z wykorzystaniem psychodelików. W medycynie paliatywnej rozważa się je jako alternatywną metodę leczenia depresji, lęku egzystencjalnego i przewlekłego bólu. Niniejsza praca stanowi przegląd aktualnej literatury dotyczącej zastosowania substancji psychodelicznych, takich jak psylocybina, dietyloamid kwasu D-lizergowego, 3,4-metylenodioksymetamfetamina czy ketamina u pacjentów w schyłkowym okresie choroby. Opisano szczegółowo mechanizmy działania poszczególnych substancji, które prowadzą do zwiększenia neuroplastyczności i reorganizacji sieci neuronalnych mózgu. Omówiono także wyniki aktualnych badań klinicznych, które wskazują na szybki i długotrwały efekt przeciwdepresyjny i przeciwlękowy, przy niewielkim ryzyku poważnych działań niepożądanych. Problemem pozostają regulacje prawne, gdyż psychodeliki są substancjami zabronionymi w większości krajów, co ogranicza postęp badań. Dotychczasowe wyniki analiz są obiecujące, ale zanim psychodeliki znajdą stałe zastosowanie w medycynie paliatywnej, konieczne są dalsze, szeroko zakrojone badania kliniczne i opracowanie precyzyjnych zaleceń dotyczących praktyki klinicznej. Zagadnieniem szczególnie wymagającym dalszych badań jest zastosowanie psychodelików u pacjentów z tendencjami samobójczymi, u których uzyskanie szybkiego efektu przeciwdepresyjnego jest wyjątkowo istotne.

In recent years, there has been a growing interest in the therapeutic use of psychedelics. In palliative medicine, they are being considered as an alternative approach to treating depression, existential distress, and chronic pain conditions. This review presents current literature on the use of psychedelic substances such as psilocybin, lysergic acid diethylamide, 3,4-methylenedioxymethamphetamine, and ketamine in patients at the end of life. The mechanisms of action of these compounds are discussed in detail, with a particular focus on their ability to enhance neuroplasticity and reorganize neural networks in the brain. The paper also examines findings from recent clinical studies, which suggest that psychedelics can produce rapid and long-lasting antidepressant and anxiolytic effects with a low risk of serious adverse events. However, legal restrictions on these substances in most countries continue to hinder scientific progress. While current evidence is promising, further large-scale clinical trials and the development of precise clinical guidelines are needed before psychedelics can be routinely integrated into palliative care. One area that warrants particular attention in future research is the use of psychedelics in patients with suicidal ideation, for whom rapid antidepressant effects are especially critical.