Ocena funkcji poznawczych u chorych objętych domową długoterminową opieką pielęgniarską

Wstęp. Zaburzenia funkcji poznawczych wpływają negatywnie na codzienne funkcjonowanie chorych, pogarszają jakość ich życia oraz ich rodzin. Odpowiednio wczesne rozpoznanie zaburzeń funkcji poznawczych zwiększa szansę na zahamowanie lub spowolnienie procesu narastania tych zaburzeń oraz umożliwia zachowanie lepszej sprawności i większej samodzielności chorych. Rozpoznanie zaburzeń funkcji poznawczych pozwala również wskazać osoby wymagające świadczeń opiekuńczych i pielęgnacyjnych. Jedną z form takich świadczeń jest domowa długoterminowa opieka pielęgniarska.

Cel. Celem pracy była ocena funkcji poznawczych u chorych objętych domową długoterminową opieką pielęgniarską.

Materiał i metody. Badaniami objęto 190 pacjentów domowej długoterminowej opieki pielęgniarskiej dwóch niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w województwie śląskim. Badania przeprowadzono w 2013 roku. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z użyciem następujących narzędzi badawczych: Skróconego Testu Sprawności Umysłowej (AMTS), skali Barthel oraz kwestionariusza wywiadu własnej konstrukcji.

Wyniki i wnioski. Badani pacjenci to osoby w wieku 44–100 lat. Średnia wieku osób badanych wynosiła 81,99 lat. Sprawność umysłowa badanych pacjentów oceniana za pomocą testu AMTS wynosiła średnio 4,69 punktów. U jednej trzeciej badanych (33,68%) stwierdzono prawidłowy stan sprawności umysłowej, u 28,95% badanych — umiarkowane upośledzenie sprawności umysłowej, natomiast u ponad jednej trzeciej badanych (37,37%) — ciężkie upośledzenie sprawności umysłowej. Na podstawie analizy statystycznej wykazano korelację między wiekiem oraz wykształceniem badanych a upośledzeniem sprawności umysłowej. Na mniejszą sprawność umysłową wpływ miała również liczba chorób współistniejących u osób badanych. Upośledzenie sprawności umysłowej wpływało także na ograniczenie sprawności funkcjonalnej.

Problemy Pielęgniarstwa 2014; 22 (1): 20–26

Introduction. The limited mental ability and the worsened quality of life result in the need for long-term domiciliary care. Both are caused not only by somatic diseases but also by mental disorders. The early recognition of the impairment of cognitive functions enables the inhibition of this disorder and helps retain better physical and mental abilities and enhances the patients’ independence. The early recognition also helps appoint patients reacquiring care. One of the forms of this process is long-term domiciliary care.

Aim. The aim of the work was to assess the mental ability of patients provided with long-term domiciliary nursing care.

Material and methods. The research embraced 190 patients receiving long-term domiciliary care from two self-governing health centres in the Slask District and was conducted in March and April 2013. The authors applied the diagnostic survey, the Abbreviated Mental Test Score (AMTS), the Barthel’s scale and their own questionnaire.

Results and conclusions. The examined patients were 44–100 years old. The average age was 81.99. Their mental ability was assessed as follows: 33.68% — proper, 28.95% — moderate impairment, 37.37% — severe impairment. The results show disorder in 2/3 of patients, relation between age, education and impairment of mental ability, relation between impaired mental ability and functional ability and relation between diseases the patients suffer from and their mental ability.

Nursing Topics 2014; 22 (1): 20–26