Zmiany cewkowo-śródmiąższowe w kłębuszkowych chorobach nerek

1. Definicja, podziały, przyczyny

Termin śródmiąższowe zapalenie nerek (interstitial nephritis) został wprowadzony w 1898 r. przez Councilmana, który zaobserwował rozległe nacieki śródmiąższowe w nerkach pacjentów zmarłych z powodu szkarlatyny i błonicy, ale nacieki te nie zawierały granulocytów obojętnochłonnych, a nerka była wolna od bakterii, a więc sterylna.

Ponieważ jednak uszkodzenie i zmiany chorobowe obejmujące tkankę śródmiąższową w znakomitej większości dotyczą również cewek nerkowych, dawny termin „zapalenie śródmiąższowe nerek” zastąpiono obecną nazwą: zapalenie cewkowo-śródmiąższowe lub nefropatia cewkowo-śródmiąższowa (tubulointerstitial nephritis, tubulointerstitial nephropathy – TIN).

Na podstawie przebiegu klinicznego patologie cewkowo--śródmiąższowe można podzielić na dwie główne grupy:

• choroby zapalne zajmujące cewki i śródmiąższ nerki,

• toksyczne i niedokrwienne uszkodzenia prowadzące do ostrej martwicy kanalików nerkowych i ostrej niewydolności nerek.

Zapalenia cewkowo-śródmiąższowe są niejednorodną grupą schorzeń, mają różne przyczyny i przebieg kliniczny i mogą mieć charakter pierwotny lub wtórny.

Pierwotne TIN – grupa zmian, w których pomimo zróżnicowania etiologicznego cechą wspólną są pierwotne zmiany zapalne w cewkach i tkance śródmiąższowej, proces zapalno-uszkodzeniowy ograniczony jest do tkanki śródmiąższowej i cewek, a kłębuszki i naczynia krwionośne nie wykazują żadnych zmian lub są to minimalne zmiany o charakterze reaktywnym.

Wtórne TIN – zmiany cewkowo-śródmiąższowe pojawiające się w przebiegu innych schorzeń: glomerulopatii, chorób naczyniowych i metabolicznych, torbielowatości nerek i chorób układowych.

Najważniejsze przyczyny TIN to:



• infekcje (głównie bakteryjne),

• leki, toksyny i metale ciężkie,

• zaburzenia metaboliczne (nefropatia moczanowa, szczawianowa, wapniowa),

• czynniki fizyczne (nefropatia popromienna, nefropatia zaporowa),

• choroby nowotworowe (szpiczak mnogi, białaczki, chłoniaki),

• choroby hematologiczne (nocna napadowa hemoglobinuria, niedokrwistość sierpowatokrwinkowa). Obraz mikroskopowy nefropatii cewkowo-śródmiąższowych:

• nacieki zapalne w śródmiąższu wg malejącego ilościowo udziału komórek:

– limfocyty, plazmocyty,

–...


View full text...