Zmiany w nerkach w chorobach metabolicznych

1. Nefropatia cukrzycowa, cukrzycowa choroba nerek

1.1. Definicja i epidemiologia

Nefropatia cukrzycowa to zespół pierwotnie kłębuszkowych zmian czynnościowych i strukturalnych nerek wywołanych bezpośrednio przez cukrzycę. Cukrzyca i wywoływane przez nią zaburzenia metaboliczne, określane jako mikrośrodowisko cukrzycowe, wywołują zmiany w zakresie kłębuszków u wszystkich chorych, ale ich przebieg, stopień nasilenia i manifestacja kliniczna są różne w ciągu jej trwania u poszczególnych chorych. Od 2007 r. dla całokształtu zmian nerkowych w przebiegu cukrzycy przyjęto stosowanie rozpoznania „cukrzycowa choroba nerek” (CChN, diabetic kidney disease) jako dobrego określenia szczególnej, często występującej postaci przewlekłej choroby nerek (PChN) wywołanej pierwotnie przez cukrzycę. Stanowi ono rozwinięcie i uściślenie powszechnie używanego pojęcia, jakim jest nefropatia cukrzycowa (diabetic nephropathy), która tradycyjnie klinicznie charakteryzuje się występowaniem białkomoczu u chorego na cukrzycę. Rozpoznanie cukrzycowej choroby nerek, które jest pojęciem bardziej precyzyjnym, dodatkowo powinno uwzględniać wczesny marker uszkodzenia nerek w cukrzycy, jakim jest zwiększone wydalanie albumin w moczu oraz zmiany filtracji kłębuszkowej występujące u chorego. Zatem pojęcie to określa często występujące, specyficzne powikłanie cukrzycy, jakim jest pierwotne uszkodzenie nerek w jej przebiegu. Wydaje się jednak, że dla wielu lekarzy nefrologów tradycyjne określenie „nefropatia cukrzycowa” miało również podobne znaczenie i obie te nazwy będą używane równolegle. W wielu krajach, w tym również niestety w Polsce, nefropatia cukrzycowa stała się najczęstszą przyczyną schyłkowej niewydolności nerek. Liczba pacjentów wymagających leczenia nerkozastępczego z powodu CChN zwiększa się lawinowo w ostatnich kilkudziesięciu latach. Wynika to z ogromnego wzrostu liczby chorych na cukrzycę typu 2, co wiąże się z wydłużeniem życia populacji i starzeniem się społeczeństw oraz zmianą stylu życia i odżywiania w krajach zachodnich, a także przejmowaniem „zachodniego” stylu życia w krajach rozwijających się. Szacuje się, że do 2025 r. na świecie będzie chorować na cukrzycę ponad 200 milionów ludzi. W Europie liczbę chorych na cukrzycę ocenia się na blisko 53 miliony, co stanowi ponad 8% dorosłej populacji. Nefropatia cukrzycowa rozwija się u 35–40% chorych na cukrzycę insulinozależną oraz u 25–30% chorych na cukrzycę niezależną od insuliny. U ok. 60–70% chorych...


View full text...