Choroba hemoroidalna – profilaktyka, leczenie i aspekt psychiczny

Celem artykułu jest przedstawienie praktycznego podejścia do diagnostyki i leczenia choroby hemoroidalnej w warunkach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) oraz w opiece specjalistycznej, z uwzględnieniem roli terapii zachowawczej i nowoczesnych metod leczenia. Szczególną uwagę poświęcono preparatom miejscowym zawierającym środki znieczulające i substancje pochodzenia roślinnego o działaniu naczynioochronnym. Opracowanie przygotowano na podstawie analizy aktualnych wytycznych międzynarodowych i krajowych towarzystw naukowych, dostępnego piśmiennictwa naukowego oraz danych farmakologicznych. Choroba hemoroidalna dotyczy od 10% do 36% populacji dorosłej, a ryzyko jej wystąpienia istotnie rośnie po 50. roku życia. Do najważniejszych czynników ryzyka należą: przewlekłe zaparcia, dieta uboga w błonnik, siedzący tryb życia, ciąża oraz wiek. W warunkach POZ najczęściej rozpoznawane są hemoroidy w I–II stopniu według klasyfikacji Golighera. Podstawą leczenia w tych stadiach jest postępowanie zachowawcze, obejmujące modyfikację stylu życia, dietoterapię oraz stosowanie preparatów miejscowych. Preparaty łączące substancję znieczulającą z ekstraktem z kasztanowca mogą zapewniać szybkie działanie przeciwbólowe, przeciwobrzękowe i naczynioochronne, co przekłada się na poprawę komfortu życia pacjentów. W bardziej zaawansowanych stadiach choroby (III–IV) wskazane jest wdrożenie metod instrumentalnych lub leczenia chirurgicznego. Choroba hemoroidalna jest częstym problemem zdrowotnym, który znacząco wpływa na jakość życia pacjentów i dodatkowo wiąże się z obciążeniem psychologicznym wynikającym z poczucia wstydu. W leczeniu stadiów I–II szczególne znaczenie ma kompleksowe postępowanie zachowawcze obejmujące edukację pacjenta, zmianę stylu życia i stosowanie preparatów miejscowych. Leczenie powinno być indywidualizowane w zależności od nasilenia objawów, a w przypadkach zaawansowanych niezbędne jest skierowanie chorego do specjalisty i rozważenie metod zabiegowych.