Jakość w medycynie
Asystent lekarza – projekt nowego zawodu w polskiej służbie zdrowia

Rosnące zapotrzebowanie na wysokospecjalistyczne zabiegi medyczne przy stale rosnących kosztach pracy i ograniczeniach czasowych sprawia, iż polski system ochrony zdrowia staje w obliczu problemu organizacyjnego, którego konsekwencje najmocniej dotkną jego beneficjentów, czyli chorych. W trosce o jak najwyższy standard, jak również rosnącą efektywność i opłacalność leczenia, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu zaproponowało wprowadzenie całkowicie nowej medycznej profesji – asystenta lekarza.
PA – PArtners in Medicine
Proponowana profesja – asystent lekarza (AL) jest wzorowana na istniejącym od 1965 r. w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej zawodzie Physician Assistant (PA), który wprowadzono jako odpowiedź na rosnący niedobór lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Mianem Physician Assistant określa się w USA samodzielnego pracownika służby zdrowia, uprawnionego do wykonywania określonych procedur medycznych i zabiegowych wyłącznie pod nadzorem lekarza. Dziś w USA zarejestrowanych jest ponad 75 tys. PAs, skupionych w ponad 140 różnych dziedzinach i specjalnościach medycznych. Do zadań PA należy nie tylko przedmiotowe i podmiotowe badanie chorego, prowadzenie diagnostyki i terapii, ale także czynny udział przy zabiegach chirurgicznych w zakresie pierwszej lub drugiej asysty. Ważne jest zrozumienie, iż PA pracuje pod nadzorem i na odpowiedzialność lekarza (supervising physician) a jego obowiązki i prawa są sciśle regulowane przez prawo stanowe (State Law), odrębne dla każdego ze stanów Ameryki Północnej. Udowodniona skuteczność i efektywność pracy PA sprawiła, iż po model amerykański sięgnęły kraje Europy Zachodniej, widząc w tym szansę poprawy własnych systemów opieki zdrowotnej. W 2001 r. pilotażowy program rozpoczęto w Holandii, w 2002 r. w Anglii, w 2003 r. w Kanadzie oraz RPA. W 2006 r. podobny, 2-letni pilotażowy program uruchomiono w Szkocji. Wyniki tychże programów były niezwykle pozytywne: stwierdzono, iż w zakresie opieki podstawowej PAs wykonywali pracę kliniczną w szerokim zakresie, o podobnej skali problemów do tej, z jakimi spotykali się lekarze nadzorujący ich pracę. PAs wykonujący obowiązki z zakresu podstawowej opieki medycznej spotkali się z bardzo pozytywnym przyjęciem ze strony lekarzy, personelu średniego szczebla oraz chorych. Podobnie opinie wyrażano na temat asystenów pracujących na oddziałach chirurgicznych oraz wypadkowych. Pacjenci podkreślali bezpośrednie zaangażowanie PAs w proces...


View full text...