Nie tylko skuteczność: bariery i rekomendacje dla wdrażania krótkich interwencji alkoholowych w podstawowej opiece zdrowotnej w Czechach

Wprowadzenie:
Krótkie interwencje (BI) stanowią skuteczną strategię ograniczania szkód związanych z alkoholem, jednak ich wdrożenie w podstawowej opiece zdrowotnej stanowi wyzwanie. Celem niniejszego badania była ocena postrzegania skuteczności krótkich interwencji przez lekarzy pierwszego kontaktu/rodzinnych, identyfikacja kluczowych barier w ich wdrażaniu oraz zaproponowanie rozwiązań, które pozwolą na ich szersze zastosowanie.

Materiał i metody:
Przeprowadzono zmodyfikowane dwuetapowe badanie Delphi wśród 20 czeskich lekarzy rodzinnych. Uczestników wybrano losowo z krajowego rejestru i zaproszono do dobrowolnego udziału; warunkiem uczestnictwa było aktywne stosowanie BI w praktyce klinicznej. Oceniali oni skuteczność tej metody w różnych kategoriach ryzyka, szacowali wymagania czasowe i kosztoweoraz identyfikowali bariery i ułatwienia w jej wprowadzaniu. Konsensus zdefiniowano jako zgodność ≥ 75%.

Wyniki:
Lekarze rodzinni byli zdecydowanie zgodni w sprawie skuteczności BI, szczególnie w przypadku osób pijących alkohol w sposób wysoce ryzykowny (83%) i zagrożonych uzależnieniem od alkoholu (89%). Piętno związane z używaniem alkoholu zostało uznane za najpoważniejszą barierę (100%), a następnie – niewystarczające zachęty finansowe (94%) i ograniczenia czasowe (72%). Mimo tych przeszkód, 94% lekarzy rodzinnych zgodziło się, że BI są opłacalne. Najważniejsze zalecenia dotyczące poprawy ich stosowania obejmowały ukierunkowaną edukację (100%), cyfrowe narzędzia do badań przesiewowych (94%) i zachęty finansowe (94%).

Omówienie:
Chociaż pracownicy ochrony zdrowia w Czechach są zobowiązani do oceny pacjentów pod kątem ryzykownego i szkodliwego używania substancji psychoaktywnych, BI nadal nie są powszechnie przeprowadzane. Pomimo że lekarze rodzinni doceniają ich skuteczność, problemy organizacyjne i finansowe ograniczają ich rutynowe stosowanie. Wzmocnienie współpracy międzydyscyplinarnej i poprawa dostępności BI za pomocą narzędzi cyfrowych mogłyby zwiększyć ich skuteczność.

Wnioski:
Usunięcie przeszkód utrudniających wprowadzenie w życie krótkich interwencji wymaga zmian systemowych, w tym edukacji, zachęt finansowych i polityki reform. Bez tego rodzaju środków ich potencjał w zakresie ograniczania szkód związanych z alkoholem pozostanie niewykorzystany w podstawowej opiece zdrowotnej.



Introduction:
Brief interventions (BI) represent effective strategies for reducing alcohol-related harm, yet their implementation in primary care is challenging. This study aimed to assess general practitioners’ (GPs) perceptions of BI effectiveness, identify key implementation barriers and propose solutions for wider adoption.

Material and methods:
A modified two-round Delphi study was conducted among 20 Czech GPs. Participants were randomly selected from the national registry and invited for voluntary participation with inclusion requiring active BI delivery in clinical practice. They evaluated BI effectiveness across different risk categories, estimated time and cost requirements, and identified implementation barriers and facilitators. Consensus was defined as ≥ 75% agreement.

Results:
GPs reached a strong consensus on the effectiveness of BI particularly for high-risk drinkers (83%) and those at risk of alcohol dependence (89%). The stigma associated with alcohol use was identified as the most significant barrier (100%), followed by insufficient financial incentives (94%) and time constraints (72%). Despite these obstacles, 94% of GPs agreed BI is cost-effective. Key recommendations for improving BI adoption included targeted education (100%), digital screening tools (94%) and financial incentives (94%).

Discussion:
Although healthcare professionals in Czechia are required to assess patients for risky and harmful substance use where appropriate, BI are still not widely conducted. While GPs acknowledge BI’s effectiveness, organisational and financial issues limit its routine use. Strengthening interdisciplinary collaboration and improving BI accessibility through digital tools could enhance its impact.

Conclusions:
Addressing barriers to BI implementation requires systemic changes, including education, financial incentives and policy reforms. Without of measures of this kind, the potential of BI to reduce alcohol-related harm will remain underutilised in primary care.