Systemowa rehabilitacja i opieka paliatywna u pacjentów po ciężkich udarach mózgu – przegląd zaleceń i szczegółowych kryteriów kwalifikacji

Pojęcia „rehabilitacja paliatywna” i „opieka paliatywna” z reguły kojarzone są tylko z opisem form terapii i opieki lub ich zastosowaniem u pacjentów leczonych z powodu chorób onkologicznych. Wciąż jest mało publikacji i wytycznych dotyczących prowadzenia rehabilitacji i opieki długoterminowej u pacjentów po udarach w stanie bardzo ciężkim, ze znacznymi deficytami neurologicznymi i poważnymi zmianami neurodegeneracyjnymi, klasyfikowanych jako nierokujących, u których wyczerpano wszelkie możliwości leczenia. Celem pracy było przedstawienie problematyki systemowej rehabilitacji i opieki paliatywnej u pacjentów po ciężkich udarach mózgu. W pracy dokonano analizy i analizy krytycznej materiału badawczo-naukowego zawartego w ogólnodostępnym piśmiennictwie naukowym bez określenia stopnia wiarygodności i siły konkretnych zaleceń. Dzięki zebranemu materiałowi można stwierdzić, że terminy „rehabilitacja” i „opieka paliatywna” zaczynają być coraz częściej kojarzone z postępowaniem odnoszącym się także do terapii pacjentów w ciężkich stanach poudarowych. W wybranych pracach można znaleźć konkretne przykłady rekomendacji i zaleceń, które nie stanowią jednak jeszcze w pełni potwierdzonych wytycznych.

The terms palliative rehabilitation and palliative care are mainly associate with cancer patients treatment. There is still an insufficient number of publications and guidelines according to the systemic rehabilitation and palliative care of patients suffering from a severe stroke in very serious and poor clinical condition with diagnosed large neurodegenerative lesions and global neurological deficit. The aim of the work was to present current opinions according to the qualification criteria for the palliative rehabilitation and palliative care with presentation of selected treatment techniques. We have performed an systemic analysis and critical review of the recommendations and guidelines published in scientific publications, without determining the level of evidence. We have noted that the terms palliative rehabilitation and palliative care are nowadays more increasingly related to the treatment of patients in terminal serious conditions after stoke. We have selected and present some recommendations but they are still insufficient.