Wczesne rozpoznanie choroby Alzheimera – wskazówki dla lekarza POZ

Wprowadzenie

Choroba Alzheimera (Alzheimer’s disease – AD) jest najczęstszą przyczyną otępień na świecie niezależnie od wieku pacjenta, wraz jej postaciami mieszanymi stanowi ok. 75% wszystkich przypadków otępień. Nie jest to schorzenie jednorodne, ale przeważa najbardziej powszechna postać: sporadyczna z dominującymi zaburzeniami pamięci epizodycznej u osób powyżej 65. roku życia [1].
W przypadku AD proces chorobowy zaczyna się najczęściej nawet kilkadziesiąt lat przed wystąpieniem klinicznych objawów otępienia. Choroba zwykle rozwija się powoli, ma charakter postępujący, a jej objawy są nieuchwytne dla otoczenia i niedoświadczonych klinicystów. Pierwszymi symptomami AD są najczęściej narastające deficyty bieżącej pamięci, utrudniające funkcjonowanie w życiu codziennym. Są one określane jako zaburzenia pamięci epizodycznej i przejawiają się problemami w nauczeniu się i trwałym zapamiętaniu nowych informacji, niemożnością późniejszego przypomnienia sobie sytuacji ich rejestracji i nieskutecznością podpowiedzi. Osoby z otoczenia pacjenta informują o wielokrotnym powtarzaniu tych samych pytań, stwierdzeń, opowieści i czynności [2, 3].
W miarę trwania choroby postępują zmiany neurodegeneracyjne w innych obszarach mózgu i dołączają się kolejne objawy, takie jak: trudności w planowaniu i rozwiązywaniu problemów, trudności w realizacji obowiązków domowych i zawodowych, trudności z przypomnieniem sobie znaczenia powszechnie używanych słów, gubienie przedmiotów, porzucanie zadań związanych z zainteresowaniami, wycofywanie się z kontaktów społecznych i spadek aktywności, dezorientacja w czasie i w znanych miejscach, pogorszenie zdolności oceny sytuacji, zaburzenia zachowania, obniżony nastrój, podwyższony poziom niepokoju i pobudzenia, apatia, zaburzenia snu [4].
Opisane objawy prowadzą do nieprawidłowego funkcjonowania w życiu codziennym i w kolejnych etapach choroby pacjent wymaga pomocy innych osób, co zazwyczaj jest określane jako początek otępienia w przebiegu AD. Dalsze stadia tego procesu wiążą się ze stopniową utratą samodzielności oraz pojawianiem się objawów psychiatrycznych i neurologicznych.
Otępienie wbrew popularnym opiniom nie jest schorzeniem samym w sobie. Przyczyną opóźnienia diagnozy AD jest kojarzenie otępienia tylko z osobami w podeszłym wieku z bardzo zaawansowanymi zaburzeniami poznawczymi, niedołężnymi, często wymagającymi specjalistycznych zabiegów pielęgnacyjnych. Takie nasilenie zaburzeń jest...


View full text...