Współczesne metody oceny mikrokrążenia skórnego u pacjentów z twardziną układową

Upośledzenie mikrokrążenia stanowi jedno z głównych zaburzeń w przebiegu twardziny układowej, która objawia się licznymi nieprawidłowościami naczyniowymi. W niniejszym artykule przeglądowym przeanalizowano metody oceny zmian w mikrokrążeniu występujących u pacjentów z twardziną układową. Wśród nich najczęściej wykorzystywaną techniką jest kapilaroskopia wału paznokciowego. Metoda ta jest uwzględniona w wykazie kryteriów klasyfikacyjnych twardziny układowej opracowanych przez Amerykańskie Kolegium Reumatologiczne (American College of Rheumatology – ACR) i Europejską Ligę Przeciwreumatyczną (European League Against Rheumatism – EULAR). Tak zwany algorytm szybkiej ścieżki umożliwia odróżnienie wzorca typowego dla twardziny od wzorców charakterystycznych dla schorzeń innych niż twardzina. Algorytm składa się z trzech elementów obejmujących zmiany w gęstości naczyń włosowatych oraz obecność lub brak kapilar olbrzymich (megakapilar). Wśród innych metod stosowanych w ocenie zmian w mikrokrążeniu u pacjentów z twardziną układową należy wymienić laserową przepływometrię dopplerowską, analizę kontrastu obrazu spekli laserowych, obrazowanie laserowo-dopplerowskie, angiografię optycznej koherentnej tomografii, fluorescencyjne obrazowanie optyczne, spektroskopię optyczną w bliskiej podczerwieni, scyntygrafię perfuzyjną naczyń krwionośnych rąk z zastosowaniem nadtechnecjanu (99mTc) oraz termografię. Dobra znajomość różnych metod oceny zaburzeń mikrokrążenia u pacjentów z twardziną układową umożliwia optymalne wykorzystywanie ich potencjału.

The impairment of the microcirculation is a crucial aspect of systemic sclerosis which manifests as a plethora of vascular abnormalities. This review examines the methods used in the evaluation of the changes to the microcirculation. Nailfold capillaroscopy is the most routinely used technique in the assessment of the microcirculation added to the SSc classification criteria of the American College of Rheumatology (ACR) and European League Against Rheumatism (EULAR). The “fast track algorithm” allows a scleroderma pattern to be distinguished from a non-scleroderma pattern. The algorithm consists of three rules focusing on capillary density and the absence or presence of giant capillaries. Other techniques include laser doppler flowmetry, laser speckle contrast analysis, laser doppler imaging, optical coherence tomography angiography, fluorescence optical imaging, optical near-infrared spectroscopy, 99mTc-pertechnetate hand perfusion scintigraphy, and thermography. Knowledge of the methods of assessing microcirculation disorders in patients with systemic sclerosis allows for their optimal use.