Współwystępowanie zaburzeń związanych z używaniem alkoholu oraz zaburzeń lękowych. Wyniki badań populacyjnych

Wprowadzenie:
Wiele badań wskazuje na współwystępowanie zaburzeń lękowych (AD) z zaburzeniami związanymi z używaniem alkoholu (AUD). Celem artykułu jest określenie rozpowszechnienia tych zaburzeń w dorosłej populacji mieszkańców Polski, ich społeczno-demograficznych uwarunkowań oraz korzystania z usług medycznych przez osoby nimi dotknięte.

Materiał i metody:
Analizę przeprowadzono z użyciem danych z badania EZOP II, zrealizowanego metodą CAPI na ogólnopolskiej próbie losowej w latach 2018–2019 przy użyciu kwestionariusza CIDI 21.1.4. Uwzględniono 4776 wywiadów. Wykorzystano tabele krzyżowe i analizę regresji logistycznej.

Wyniki:
Współwystępowanie AD oraz AUD stwierdzono u 1,92% dorosłych mieszkańców, co po ekstrapolacji na populację osób w wieku 18+ mieszkających w Polsce stanowi 605,7 tysięcy osób. AD zwiększają o około 3,4 razy ryzyko AUD, a AUD sprawia, że AD jest o 3,3 razy bardziej prawdopodobne, przy kontroli cech społeczno-demograficznych. Zaburzenia współwystępują częściej wśród mężczyzn niż kobiet, osób w wieku 30–39 lat oraz 50–64 lata, mieszkańców średnich miast, osób o relatywnie niższym poziomie wykształcenia, pozostających w związkach nieformalnych i bezrobotnych. Mniejsze ryzyko mają wdowcy i wdowy. Osoby ze współwystępującymi zaburzeniami częściej od pozostałych (z samym AD, z samym AUD lub bez żadnego z tych zaburzeń) są hospitalizowane, korzystają z farmakoterapii i grup samopomocowych.

Omówienie:
Związek między AUD i AD jest zgodny z wynikami innych badań. Bardziej narażeni na współwystępowanie zaburzeń są mężczyźni, co jest niezgodne z badaniami Changa i wsp. (2020). Współwystępowanie zaburzeń może mieć wpływ na status społeczno-ekonomiczny osób go doświadczających, chociaż kierunek zależności może być także odwrotny.

Wnioski:
Współwystępowanie AD oraz AUD może mieć istotne konsekwencje społeczne, jednak jest słabo rozpoznawane i wymaga dalszego badania.



Introduction:
Many studies indicate that anxiety disorder (AD) co-occurs with alcohol-use disorder (AUD). The article aims to estimate their prevalence in the Polish adult population, their socio-demographic determinants, and the use of medical services by those affected.

Material and methods:
Data from the EZOP II study, conducted using the CAPI method on a nationwide random sample between 2018 and 2019 with the CIDI 21.1.4 questionnaire was analysed. There were 4,776 interviews and cross-tabulations and logistic regression analysis were used.

Results:
The co-occurrence of AD and AUD was observed in 1.92% (605,700 individuals when extrapolated to the adult Polish population aged 18+). AD increases the risk of AUD by about 3.4 times, and having AUD makes AD 3.3 times more likely when controlling for socio-demographic characteristics. Co-occurrence is more common among men than women, individuals aged 30-39 and 50-64, residents of medium-sized cities, individuals with a relatively lower level of education, those in informal relationships and the unemployed. Widows and widowers are at lower risk. Those with co-occurring disorders are more likely than others (with AD or AUD or without both) to be hospitalised, use pharmacotherapy and attend self-help groups.

Discussion:
The association between AUD and AD is consistent with the results of other studies. Co-occurrence of disorders is more likely in men, which is inconsistent with the research of Chang et al. (2020). Comorbidity may affect the socioeconomic status, although the direction of the relationship may also be reversed.

Conclusions:
The comorbidity of AD and AUD may have important social consequences though is poorly recognised and requires further study.