Ból brzucha i niedokrwistość u chorejz toczniem rumieniowatym układowym i wtórnym zespołem antyfosfolipidowym – opis przypadku i postępowania ostrodyżurowego

WPROWADZENIE

Toczeń rumieniowaty układowy (ang. systemic lupus erythematosus – SLE) jest autoimmunologiczną chorobą prowadzącą do przewlekłego procesu zapalnego w tkankach i narządach. Dotyka 6–10 razy częściej kobiety niż mężczyzn. Ma charakter przewlekły z pojawiającymi się zaostrzeniami objawów i remisjami. Dłuższy czas mogą dominować symptomy ze strony tylko jednego narządu, przybierając postać skórno-stawową, nerkową, hematologiczną, neuropsychiatryczną.Z toczniem często (30–50%) współistnieje wtórny zespół antyfosfolipidowy (ang. antiphospholipid syndrome – APS) o niejasnej etiologii i immuno­logicznym patomechanizmie. Agresywny przebieg zaostrzenia SLE oraz nagłe powstawanie zakrzepów w naczyniach, w szczególności pod postacią katastrofalnego APS, gwałtownie prowadzące do uszkodzenia i niewydolności narządów wymaga od lekarza szybkiej i trafnej diagnostyki oraz zastosowania właściwego leczenia.

OPIS PRZYPADKU

Trzydziestosześcioletnia kobieta z rozpoznaniem SLE oraz wtórnego APS została przyjęta na oddział reumatologii w trybie nagłym z powodu występującego od tygodnia bólu o charakterze opasującym w okolicy nadbrzusza środkowego. Stosowane leki przeciwbólowe nie pomagały.
Z wywiadu: pierwsze objawy choroby pojawiły się, gdy pacjentka miała 22 lata i była w pierwszej ciąży. Wystąpił wówczas stan przedrzucawkowy oraz zespół HELLP, z powodu którego ciąża w 34. tygodniu została rozwiązana metodą cięcia cesarskiego. Stwierdzono leukopenię, wysiękowe zapalenie opłucnej oraz wykryto obecność przeciwciał ANA. Zdiagnozowano niezróżnicowaną układową chorobę tkanki łącznej. Po wystąpieniu zapalenia stawów oraz wykryciu obecności przeciwciał anty-dsDNA i antykardiolipinowych rozpoznano SLE oraz wtórny APS. Do leczenia włączono małe dawki prednizonu oraz hydroksychlorochinę. Do 35. roku życia utrzymywała się remisja choroby.
Po trzynastu latach od pierwszych symptomów wystąpiła zakrzepica żył głębokich podudzia lewego. Miesiąc później, mimo leczenia przeciwkrzepliwego, doszło do zawału mięśnia sercowego na podłożu mikroangiopatii zakrzepowej, bez zmian tętnic nasierdziowych, co potwierdziło badanie koronarograficzne. Dwa miesiące po tym incydencie chora trafiła po raz pierwszy do kliniki reumatologii, gdzie włączono do leczenia doustne antykoagulanty (warfarynę), utrzymano hydroksy­chlorochinę oraz niskie dawki metyloprednizolonu.
Chora zgłosiła się na Szpitalny Oddział Ratunkowy (SOR) tutejszego szpitala z powodu...


Pełna treść artykułu...