Choroby nerwowo-mięśniowe w praktyce lekarza rodzinnego

Skargi na osłabienie, ból mięśni, męczliwość czy drętwienie kończyn, sugerujące zaburzenia nerwowo-mięśniowe, należą do bardzo częstych w praktyce lekarza rodzinnego. W istocie jedynie niewielka część tych problemów spowodowana jest przez choroby nerwowo-mięśniowe. Objawy takie występują najczęściej w przebiegu chorób ogólnoustrojowych, schorzeń układu kostno-stawowego, starzenia czy wreszcie jako objawy niepożądane przy stosowaniu pewnych leków. Przez choroby nerwowo-mięśniowe należy rozumieć takie stany patologiczne, w których dochodzi do uszkodzenia elementów składających się na jednostkę ruchową, tj. komórki ruchowej rdzenia kręgowego, jej wypustki czyli aksonu, złącza nerwowo-mięśniowego oraz samej komórki mięśniowej.









Najczęściej spotykane objawy chorób nerwowo-mięśniowych




Osłabienie mięśni


Określane jako utrata lub pogorszenie funkcji ruchowej. Siłę poszczególnych mięśni można ocenić za pomocą ręcznego testu mięśniowego i 6-stopniowej skali (5 oznacza normalną siłę, 0 – brak skurczu mięśnia). Osłabienie może wystąpić w sposób ostry lub przewlekły i dotyczyć wszystkich mięśni lub ich poszczególnych grup. Największe zagrożenie dla życia stanowi zajęcie mięśni opuszkowych i oddechowych. Niektóre przyczyny uogólnionego osłabienia mięśni występującego w sposób ostry podane zostały w tab. 1.
We wszystkich przypadkach szybkie rozpoznanie i umiejętne postępowanie ratuje pacjentom życie. Większość z wymienionych chorób należy do bardzo rzadkich. Najczęściej możemy zetknąć się z zespołem Guillain-Barré, miastenią, botulizmem i porażeniem okresowym. Na szczególną uwagę zasługuje postać ostra przerywana porfirii. Napady porfirii powikłane neuropatią wywołane są najczęściej lekami.
Całkowicie odmienny obraz kliniczny daje uszkodzenie poszczególnych grup mięśni, co powoduje wystąpienie objawów ułatwiających niejednokrotnie rozpoznanie procesu chorobowego (tab. 2.).

Jeśli chodzi o osłabienie mięśni kończyn, to może układać się w sposób proksymalny (ksobny) oraz dystalny (odsiebny), dając charakterystyczne zaburzenia. Osłabienie mięśni obręczy barkowej i mięśni ksobnych kończyn górnych powoduje trudności w unoszeniu kończyn, w wykonywaniu takich czynności jak czesanie czy zdejmowanie przedmiotów z wysokich półek. Osłabienie mięśni przedramion i dłoni upośledza ruchy precyzyjne palców,...


View full text...